8

nr 2 (462) 31.01.­13.02.2025

Kurier kulturalny

www.kuriergalicyjski.com

Od Chocimia do Wiednia ­ nowa wystawa

we Lwowskim Muzeum Historycznym

Lwowskie Muzeum

Historyczne przedstawilo

nową, niezwykle imponującą

wystawę o legendarnych

bitwach XVII wieku,

mianowicie o bitwie pod

Chocimiem w 1621 roku

i bitwie pod Wiedniem w 1683

roku i udziale kozaków

zaporoskich w tych slawnych

zwycięstwach nad Turkami.

Wystawę zorganizowano

w pięciu salach historycznego

XVII-wiecznego palacu

Bandinellich przy Rynku 2.

TEKST I ZDJĘCIA

JURIJ SMIRNOW

SERHIJ BOGDANOW (OD LEWEJ) I ROMAN CZMELYK

JEDNA Z SAL WYSTAWOWYCH

Z

początkiem agresji rosyj-

Kurator wystawy Serhij Bog-

wschodniej, tureckiej i polskiej,

przedwojennych, mianowicie

Jest to obraz XIX-wieczny zna-

skiej w lutym 2022 roku

danow przypomnial obecnym,

rownież europejskiej, wielkie

Muzeum Narodowe im. kró-

nego lwowskiego artysty Kor-

muzealna wystawa w tym

że w tychże salach muzealnych

obrazy slawnych bitw, jak ,,Bi-

la Jana III Sobieskiego, Muzeum

nela Schlegla, który przedstawia

palacu zostala zamknięta, zaś

palacu Bandinellich dwadzie-

twa pod Wiedniem" Melchiora

Historyczne miasta Lwowa,

przyjęcie w Wilanowie przez

eksponaty schowano do ma-

ścia lat temu byla już wystawa

Widmara, również ,,Bitwa wojsk

Muzeum Lubomirskich, Mu-

króla Jana III Sobieskiego poslów

gazynów muzealnych. Obec-

poświęcona odsieczy Wiednia.

Saskich ze Szwedami". Wlaśnie

zeum Instytutu Stauropigij-

cesarza Leopolda I i papieża In-

nie znów możemy odwiedzać

,,Wlaśnie wtedy (2005 rok) tą

dla tej wystawy ten wielki olejny

skiego. Wśród wystawionych

nocentego XI, którzy przybyli

te piękne pomieszczenia rene-

wystawą zostal otwarty nowy

obraz zostal poddany restaura-

są zabytki pochodzące z Rze-

z prośbą o odsiecz Wiednia. Na

sansowe i podziwiać unikatowe

dzial Muzeum Historycznego

cji przez naszych restauratorów

czypospolitej Polskiej, Imperium

tejże sali wystawiono dwa uni-

dziela sztuki i okazy historycz-

w wyremontowanym i starannie

muzealnych, jak również więk-

Osmańskiego (trofea po bitwie

katowe przedmioty memorial-

ne wystawione na ekspozycji.

odnowionym palacu Bandinel-

szość przedstawionych tu dziel

Wiedeńskiej), Krymu (tatar-

ne, które byly wlasnością króla

Kuratorem wystawy i autorem

lich. Na wystawie prezentowa-

sztuki. Odnowiono też wielkie

ska broń), Imperium Austriac-

Jana III Sobieskiego. Są to tzw.

projektu jest Serhij Bogdanow,

liśmy unikatowe dziela sztuki

wspaniale, zlocone ramy do ob-

kiego i nawet Perskie szable.

,,skrzynia wyprawna" zrobio-

znany lwowski historyk sztu-

i rzeczy historyczne ze zbiorów

razów. Zwraca uwagę portret

W pierwszej sali zwraca uwagę

na w Gdańsku na zamówienie

ki, muzealnik i milośnik hi-

naszego muzeum, takich jak na-

hetmana kozackiego Petra Sa-

odwiedzających duży, na calą

króla dla przechowywaniu jego

storii Lwowa. Wraz z nim przy

miot turecki zdobyty pod Wied-

hajdacznego, pędzla Teofila Ko-

ścianę, obraz ,,Odsiecz Wiednia

rzeczy osobistych podczas po-

organizacji wystawy pracowa-

niem przez wojska polskie, czy

pystyńskiego, XIX-wiecznego

w 1683 roku", który przedsta-

dróży i wypraw wojennych oraz

la wielka grupa pracowników

slynną ,,szablę zwycięstwa",

malarza lwowskiego".

wia spotkanie króla Jana III So-

szklana manierka dla napojów,

różnych dzialów Muzeum Hi-

którą cesarz austriacki Leopold

Po zwiedzeniu sal wystawy

bieskiego z cesarzem Leopoldem

z których król korzystal pod-

storycznego, naukowców, kon-

I podarowal królowi Janowi III

przechodzimy dalej z Oleksi-

I po wygranej bitwie. W tle obra-

czas polowania. Obok dwa male

serwatorów. Na uroczystość

Sobieskiemu. Obecnie w czasie

jem Petruninem, naukowcem,

zu obronne mury i fortyfikacje

dziala wiwatowe i dwa bębny

otwarcia wystawy przyszlo po-

wojny nie możemy wystawić

muzealnikiem, jednym z orga-

Wiednia. Po stronie prawej ob-

kozackie, dalej ­ gablota, w któ-

nad 50 osób, większa sala pa-

tak cennych i unikatowych rze-

nizatorów wystawy. Ogląda-

razu król Jan III Sobieski na ko-

rej wystawiono broń bialą, sza-

lacu byla po brzegi wypelniona

czy, również medali okazyjnych

my jeden po drugim wspania-

niu w otoczeniu polskich ryce-

ble wschodnie, glównie tureckie

lwowskimi milośnikami histo-

i jubileuszowych, które mamy

le pokoje palacowe i nie mniej

rzy, wśród nich królewicz Jakub

i perskie, jatagany. W kolejnej

rii, którzy podziwiali unikatowe

w zbiorach naszego muzeum, jak

wspaniale wystawione dziela

Sobieski. Nad królem bialy orzel,

sali w gablocie wystawiono cie-

dziela sztuki prezentowane na

i wielu innych rzeczy. Wystawi-

sztuki. Wszystkie eksponaty

który w dziobie trzyma koronę

kawe okazy uzbrojenia ryce-

wystawie. Wśród obecnych byl

my gdy tylko przyjdzie na to czas

pochodzą ze zbiorów wspól-

królewską. Po drugiej stronie

rzy europejskich, np. halabardy,

Wasyl Hladkyj, przedstawicie-

i możliwości. Obecnie mamy na

czesnego Lwowskiego Muzeum

obrazu ­ cesarz Leopold I rów-

piki, partyzany, oszczepy, ka-

le lwowskiej administracji ob-

wystawie unikatowe meble tam-

Historycznego, lecz mają swój

nież konno w ubiorze hiszpań-

rabele, buzdygany. Ogólny po-

wodowej, goście z innych miast,

tej epoki, bogatą kolekcję XVII-

początek w zbiorach legen-

skim. Artysta Melchior Widmar

dziw budzi XVII-wieczna tu-

m.in. z Niżyna na Ziemi Czerni-

-wiecznej broni palnej i bialej,

darnych lwowskich muzeów

namalowal ten obraz dla jedne-

recka uprząż końska (również

howskiej. Intrygująco wyglądali

go z palaców w Genui. W 1890

trofea spod Wiednia) wykonana

dwaj rekonstruktorzy wojsko-

roku profesor Wladyslaw Lo-

ze skóry, jedwabi, metalu, boga-

wości w XVII-wiecznych stro-

ziński, znany lwowski kolekcjo-

to zlocona i grawirowana, ozdo-

jach kozackich i z odpowiednim

ner, zobaczyl obraz na wystawie

biona topazami i innymi pól-

uzbrojeniem.

w Wiedniu i zakupil go do swo-

szlachetnymi kamieniami. Nad

Zebranych przywital Roman

ich zbiorów, zaś od niego obraz

kominkiem przepiękne XVIII-

Czmelyk, dyrektor Lwowskiego

w 1914 roku trafil do Muzeum

-wieczne lustro, po stronach

Muzeum Historycznego, któ-

Jana III Sobieskiego we Lwowie.

zbroje rycerskie. Jeden z pance-

ry między innymi powiedzial:

Obok wystawione wspaniale za-

rzy husarskich należal do nie-

­ Udostępniamy publiczności

bytkowe meble - szafy, krzesla.

znanego z imienia towarzysza

kolejną lokację naszego mu-

Zwracamy uwagę na szafę ozdo-

chorągwi pancernej Stanislawa

zeum, nieczynną prawie trzy

bioną w technice intarsji herba-

Jablonowskiego. Polski rycerz

lata z powodu agresji rosyj-

mi Polski (orzel ) i Litwy (pogoń)

walczyl w tym pancerzu wlaśnie

skiej. Przygotowaliśmy inte-

i portretami Stefana Batorego

w bitwie pod Wiedniem. Na tejże

resującą wystawę historyczną

i jego malżonki Anny Jagiellonki.

sali znajduje się obraz olejny ,,Bi-

o slynnych bitwach z Turkami,

W drugiej sali ­ kilka wielkich

twa pod Wiedniem", zmniejszona

od Chocimia do Wiednia. Ko-

obrazów w zloconych ramach,

kopia slynnego obrazu Marci-

zacy ukraińscy również brali

a przede wszystkim wspania-

na Altomonte, który po restau-

czynny udzial w tych bitwach,

le tzw. ,,meble gdańskie" ­ szafa

racji jest wystawiony w zam-

jak i w wielu innych wojnach

i lawka. Olejne obrazy przedsta-

ku w Olesku, miejscu urodzenia

na terenach Europy Wschod-

wiają ,,Bitwę pod Lesienicami

króla Jana III Sobieskiego.

niej i Centralnej, bronili swego

w 1675 roku" (autorstwa nie-

Nowa monumentalna wysta-

kraju i krajów europejskich od

znanego XVIII-wiecznego ma-

wa w palacu Bandinellich wzbo-

nawaly tureckiej i tatarskiej.

larza wloskiego), w której wojska

gaca kulturalne życie Lwowa.

Niebezpieczeństwo ze wscho-

polskie pod dowództwem króla

Wedlug myśli organizatorów,

du zawsze bylo obecne w euro-

Jana III Sobieskiego zwyciężyly

w najbliższych latach będzie

pejskiej polityce i kulturze. Jest

10-tysięczne wojsko tatarskie.

ona prezentowana w tych sa-

ono aktualne również obecnie,

Obok obraz batalistyczny ,,Obro-

lach lwowianom i gościom na-

Ukraińcy więc bronią przed

na Trembowli" i portret hetmana

szego miasta. Mamy nadzieję, że

agresorem rosyjskim nie tylko

kozackiego Petra Sahajdacznego,

odwiedzający wystawę dozna-

swojej ziemi, ale też niepodle-

pędzla Teofila Kopystyńskiego

ją prawdziwej satysfakcji este-

glości i kultury innych naro-

oraz obraz ,,Poselstwo cesarskie

tycznej i docenią wysoką klasę

REKONSTRUKTORZY W STROJACH KOZACKICH

dów europejskich.

Leopolda I u Jana III Sobieskiego".

przedstawionych eksponatów.