22

nr 2 (462) 31.01.­13.02.2025

Okruchy historii

www.kuriergalicyjski.com

Legendy starego Stanislawowa  (cz. 101)

IWAN BONDAREW

Królestwo na drucie

W 1993 r. pisarz Jurij An-

druchowycz przeniósl się do

nowego mieszkania przy ul.

Iwasiuka. Okolica, chociaż nie

centralna, ale z dogodnym trans-

portem ­ obwodnica. Do tego

rzeka. W sąsiedztwie wznoszono

jakąś modernistyczną budowlę.

W polowie lat 90. budowlę ukoń-

czono i okazalo się, że to dom mo-

dlitewny z oficjalną nazwą Sala

Królestwa Świadków Jehowy.

Przy tym wszystkim numer

SALA KRÓLESTWA ŚWIADKÓW JEHOWY

telefonu w mieszkaniu Andrija

BAR ,,SADKO". RADZIECKA POCZTÓWKA, 1965 R.

problemem. Naklad byl ograni-

byl dziwny, ale latwy do zapa-

galimatias. Pracownik tego Wy-

nie ma w ogóle nic. Ale numer

czony ­ 4,5 tys., co bylo kroplą

miętania ­ 70 000. Po otwar-

dzialu, Igor Kajuk, opowiedzial

ochronny jest!

ciu wspomnianej Sali do Andrija

w morzu potrzeb takiego mia-

Taż  decyzja  prezydenta

mi o dwóch obiektach, które są

zaczęli wydzwaniać wierni tej

sta, jak nasze. Ale produkcją

prawdziwą zagadką w dziedzi-

Ukrainy nadala mu numer 1137-

sekty. Prawdopodobnie ich nu-

zainteresowali się filateliści

nie ochrony zabytków.

if i kamienica z lat 1920. rzeczy-

mer byl podobny do jego i odróż-

na Zachodzie i niebawem cena

wiście stala wówczas przy ul.

Zgodnie z decyzją prezy-

nial się tylko jakąś cyfrą. Telefon

znaczka osiągnęla cenę 5 dol.

Gordyńskiego 23. Jest tam wiele

denta Ukrainy wpisano do li-

mógl dzwonić o każdej porze ­

USA (ówczesne place wahaly

sty ochronnej budynek przy ul.

starych kamienic, ale kończą się

od 6 rano do 1 w nocy. Początko-

się okolo 12 zielonych).

Gwardii Narodowej 16. Nada-

one na numerze 17. Wprawdzie

wo pisarza strasznie denerwo-

Potem  wybuchl  skandal!

no mu numer 1128-if. W roku

naprzeciwko stoi konstrukty-

waly te telefony, gdy wyjaśnial

Okazalo się, że znaczki wyemi-

wistyczna dwupiętrowa ka-

2000. powstal nowy ogólno-

za każdym razem, że to pomyl-

towano z naruszeniem obo-

HERB NA GMACHU ADMINISTRACJI

mienica z adresem Gordyńskie-

państwowy rejestr zabytków,

ka. Z czasem przyzwyczail się,

wiązujących procedur i bez

WOJEWÓWDZTWA

go 22. Może tę wlaśnie mial na

obejmujący zabytki z calej

a czasami nawet żartowal.

odpowiednich zezwoleń. Gdy

myśli urzędnik, ukladający li-

Gdy  rozebraliśmy  stary

Ukrainy. Ten obiekt figuruje

przeszukano mieszkania kie-

Pewnego razu, gdy kolejny

podwieszany sufit, zobaczyli-

tam pod numerem 110297.

stę, lecz maszynistka pomylko-

rozmówca zapytal, czy to sala

rownika  miejskiej  poczty

wo zapisala inną cyfrę?

śmy, że nad każdym stolikiem

Informacji o nim jest niewie-

i wiceprezesa miejskich filate-

Królestwa, Andrij spokojnie

le. Wskazano jedynie, że wznie-

Ludzie często się mylą.

zamontowany byl mikrofon,

listów, wyjawiono u nich ponad

odpowiedzial: ,,Nie, sekretarz

a w pokoiku z balkonem sie-

siony zostal pod koniec XIX w.,

1500 takich znaczków. Schemat

sali na razie jest nieobecny, ale

Herb czy zegar?

dzial dyżurny oficer bezpieki

ale gdy przespacerujemy się

przestępstwa byl prosty. Urzęd-

przekażę wiadomość".

i nagrywal rozmowy klientów.

ul. Gwardii Narodowej, to pod

W 1988 r. wybudowano dla

nicy wyemitowali ograniczo-

W polowie roku 2000. pisarz

Myślę, że po to wlaśnie restau-

wskazanym adresem ujrzy-

obwodowego Komitetu Partii

ny naklad znaczków, stworzyli

przeniósl się bliżej centrum,

my... sowiecki 5-piętrowy blok

rację zbudowano".

nową rezydencję (Biala chata).

sztuczny deficyt i z sukcesem

zmienil numer i z Królestwa już

mieszkalny z lat 1980-1990.

Z innej zaś strony slynny

Jego fronton dekorowal wów-

sprzedawali na czarnym ryn-

go więcej nie nagabywal.

Mieszkania  otrzymali  tam

sowiecki plakat uprzedzal ga-

czas herb ZSRR. Budowla nie-

ku filatelistycznym znaczki

Milczenie jest zlotem

datliwych obywateli:

przeważnie oficerowie fran-

dlugo slużyla swoim wlaścicie-

po wyznaczonych przez siebie

,,Miej się na baczności, teraz

kiwskiego garnizonu.

lom. Po kilku latach herb zdjęto.

cenach.

W polowie lat 80. XX w. w Mo-

i ściany mają uszy.

Może i kiedyś stala tam za-

I powstala kwestia ­ czym go

Sprawa stala się glośną. Afe-

skwie wybuchl glośny skan-

bytkowa kamienica, która zo-

Od gadulstwa jeden krok do

zastąpić? Trójząb wówczas jesz-

rzystów zatrzymala SBU i Pro-

dal międzynarodowy ­ podczas

zdrady".

stala zwalona w latach 1980.,

cze nie zostal zatwierdzony jako

kuratura, ale do więzienia nikt

budowy nowego gmachu swojej

a potem bez sprawdzenia wzię-

herb Ukrainy, więc proponowa-

nie trafil.

ambasady Amerykanie wyjawili

Filatelistyczna afera

to pod ochronę nowo powsta-

no różne warianty.

rozleglą sieć podsluchów. Przez

Zabytki-duchy

ly obiekt. Mieszkaniec bloku

Ostatecznie zgodzono się na

stolicę przetoczyla się nawet

Na początku lat 90. XX w. na

Jarema Kwaśniuk twierdzi, że

We Frankiwsku jest wiele

propozycję zamontowania tam

Ukrainie odczuwalny byl brak

anegdota, że ambasada powsta-

starych gmachów, które powsta-

wcześniej na tym terenie byly

zegara. Wlaściwie nikt nie byl

la z mikrobetonu ­ 10% betonu

znaczków pocztowych. Pań-

waly w czasach austriackich czy

obiekty 70 dywizji strzelec-

,,przeciwko", pozostalo jedno

stwowe drukarnie nie mogly

i 90% mikrofonów.

kiej. Nie posiadaly wówczas

w okresie Polski przedwojennej.

ale... jakie cyfry ­ arabskie czy

uporać się z popytem i Kijów

System totalnej

swego adresu, jedynie numer

Większość jest zabytkami archi-

rzymskie, mają być na tarczy.

zmuszony byl zezwolić regio-

kontroli byl

poczty polowej, a wzdluż calej

tektury, mają numer ochronny i,

Żadna ze stron nie chciala ustą-

nalnym dyrekcjom poczty druk

zgodnie z ustawodawstwem, są

ul. Gwardii Narodowej (ów-

pić i zegara nie zamontowano.

wlasnych znaczków. Do akcji

obowiązkowym

chronione przez państwo przez

czesnej Armii Czerwonej) cią-

Obecnie umieszczony tam

wlączyli się pocztowcy naszego

atrybutem sowieckiego

gnąl się drewniany plot ­ aż

rozbiórką czy wątpliwą rekon-

tryzub zostal odslonięty dopiero

obwodu.

totalitaryzmu. Nasze

strukcją. Ich ochrona leży w ge-

do ul. Konowalca. Na terenie

22 sierpnia 1994 r. ­ w przeded-

Latem 1993 r. Frankiwsk

miasto też nie bylo

tych koszarów stalo wiele sta-

stii Wydzialu ochrony spuści-

niu trzeciej rocznicy Nieza-

wyemitowal wlasny znaczek.

wyjątkiem.

zny kulturowej departamentu

rych austriackich budynków,

leżności Ukrainy. Na począt-

Wprawdzie niewiele przypomi-

budownictwa miejskiego i ar-

ale chyba nikt nie bral je pod

ku lat 2000. zostal pozlocony i,

nal on najlepsze wzorce filateli-

ochronę.

chitektury Rady Miasta. Obec-

jak twierdzi Wasyl Romaniec,

styczne ­ byly to zwykle kawal-

W latach 50. XX w. na brze-

Jednak, jeżeli na Gwardii Na-

nie prowadzi się tam prace nad

do dziś jest to jedyny pozlacany

gu jeziora wzniesiono milą re-

ki papieru z drukiem niebieską

powstaniem jednolitej rejestracji

rodowej jest przynajmniej jakiś

herb na dachu administracyj-

staurację Karpaty, która potem

farbą z domieszką sproszko-

wszystkich zabytków.

budynek, to na ul. Gordyńskiego

nym w calej Ukrainie.

wanego metalu. Znaczki byly

stala się Czajką, a w końcu ba-

Nie jest to jednak takie proste.

w niezwyklych nominalach 10,

rem Sadko. W latach 90. XX w.

Okazuje się, że poszczególne bu-

12, 23 i 50 karbowańców.

restaurację sprywatyzowano.

dowle brano pod ochronę w róż-

Nieremontowana od jej powsta-

29 lipca puszczono je w obieg.

nych okresach, a nawet po kilka

nia wymagala kapitalnego re-

Wszystko odbylo się w tajem-

razy; jednym nadawano nume-

nicy, spoleczeństwa nie zawia-

montu. Ówczesny jej wlaściciel

ry, innym ­ nie. Innymi slowa-

domiono, ale niebawem kupno

Oleg Loda opowiedzial intere-

mi ­ w papierach kompletny

znaczka stalo się prawdziwym

sującą historię:

ZNACZKI POCZTOWE, EMITOWANE WE FRANKIWSKU

UL. GORDYŃSKIEGO