img
28
nr 3 (463) 14­27.02.2025
Kurier kulturalny
www.kuriergalicyjski.com
Glos Spotkań Jaremczańskich w obliczu wojny na Ukrainie
Pamięci Polaków, którzy
Temat sprzeciwu państw Eu-
­ Komitet Pomocy Muzeom
w latach 2022­2024
ropy Centralnej wobec najnow-
Ukrainy, Fundację ,,OBMIN",
szej agresji Rosji na Ukrainę
Narodowy Instytut Polskie-
oddali życie walcząc
przybliżyl prof. Mykola Lytwyn,
go Dziedzictwa Kulturowego za
o niepodleglą Ukrainę
kierownik Centrum Badania
Granicą ­ ,,Polonika", Fundację
i wolną od rosyjskiego
Stosunków Ukraińsko-Polskich
,,Wolność i Demokracja".
imperializmu Europę
Instytutu Ukrainoznawstwa im.
Olha Morozowa ­ historyk
zostala poświęcona
I. Krypjakewycza NAN Ukrainy
i politolog, doktor nauk histo-
książka pt. ,,Wojna na
we Lwowie, pracownik naukowy
rycznych, profesor Wydzia-
Ukrainie. Rosyjski
Centrum Naukowego Narodowej
lu Historii Czarnomorskiego
Akademii Wojsk Lądowych im.
Uniwersytetu Narodowego im.
imperializm
Hetmana Piotra Sahajdacznego.
Petra Mohyly w Mikolajowie,
a Niepodleglość Ukrainy.
O polskiej pomocy mili-
a obecnie Katedry Historii Po-
Analizy ­ refleksje ­
tarnej dla Ukrainy w latach
wszechnej i Stosunków Mię-
kalendarium", która
2022­2024 można dowiedzieć
dzynarodowych Czerkaskiego
zostala wydana przez
się z artykulu dr. Jana Mat-
Uniwersytetu Narodowego im.
Fundację Wolność
kowskiego, wspólpracownika
B. Chmielnickiego. Obecnie jako
PWIN w Przemyślu.
uchodźczyni przebywa w Polsce
i Demokracja. Jest to praca
Doktor nauk humanistycz-
i wspólpracuje z Muzeum Dzie-
zbiorowa uczestników
nych Piotr Kościński, politolog,
ci Polskich Ofiar Totalitaryzmu
XVII Spotkania polsko-
analityk i dziennikarz, specjali-
w Lodzi. Jest także zatrudnio-
ukraińskiego w Jaremczu
zujący się w tematyce między-
na na Wydziale Historycznym
pod redakcją prof.
narodowej ­ w szczególności
Uniwersytetu Warszawskiego.
Stanislawa Stępnia,
w sprawach krajów bylego ZSRR
Wspólpracuje z Poludniowo-
przeprowadzil analizę polskich
-Wschodnim Instytutem Na-
dyrektora Poludniowo-
mediów o rosyjskiej agresji na
ukowym w Przemyślu.
Wschodniego Instytutu
Ukrainie.
,,W  czasie  pelnoskalowej
Naukowego w Przemyślu.
Na uchodźców wojennych
rosyjskiej agresji na Ukra-
Projekt finansowany ze
w Polsce oraz w innych kra-
inę tamtejszy system edukacji,
środków Ministerstwa
jach zwrócily uwagę ukraiń-
zwlaszcza ksztalcenie histo-
Spraw Zagranicznych
ska dziennikarka z Mikolajo-
ryków, boryka się z poważny-
RP w ramach konkursu
wa Tetiana Bakocka, również
mi problemami ­ stwierdzila
historyk i archiwista Mychajlo
z doświadczenia wlasnego oraz
,,Polonia i Polacy
Micel, wspólpracownik kijow-
licznych swoich kolegów ukra-
za Granicą 2024 ­
skiego Instytutu Judaistyki.
ińskich. ­ Spoleczność uniwer-
Wydarzenia i Inicjatywy
pamięci narodowej Ukrainy
wsparcia dla walczącej Ukra-
,,Zrozumienie natury rosyj-
sytecka musiala przystosować
Polonijne".
iny, ponadto ukazujące polskie
napisal prof. Wladyslaw Wer-
skiego imperializmu jest nie-
się do nalotów, zniszczeń i ura-
doświadczenia  wynikające
stiuk z Instytutu Historii
możliwe bez uwzględnienia
zów psychicznych wśród kadry
Ukrainy NANU w Kijowie. Na-
z 25-lecia przynależności do
kulturowego wektora ekspansji
i studentów. Większość uczelni
KONSTANTY CZAWAGA
ukowiec odnotowal, że w latach
NATO oraz 20-lecia funkcjo-
Rosji w XX i XXI wieku ­ za-
wyższych Ukrainy przestawila
TEKST
2014­2024 Ukraina pozby-
nowania w Unii Europejskiej".
znaczyl w swoim artykule do-
się na zdalną formę nauczania.
ANNA STOŻKO
Na początku książki w dwóch
la się kilku tysięcy pomników
cent Politechniki Lwowskiej
Czerkaski Narodowy Uniwer-
ZDJĘCIA
językach, po polsku i po ukraiń-
Lenina i jego popleczników,
Lubomyr Chachula. - Analo-
sytet im. Bohdana Chmielnic-
We wrześniu 2024 roku już
zmieniono nazwy dziesiątków
sku podano wystąpienie (online)
gie historyczne z lat 1939­1941
kiego, renomowana uczelnia,
po raz siedemnasty w Jaremczu
tysięcy ulic i miejscowości.
Aleksandra  Kwaśniewskiego
i 2014­2024 potwierdzają, że
która od samego początku ro-
odbylo się Polsko-Ukraińskie
,,Rosyjska inwazja w lutym
bylego Prezydenta RP podczas
sowiecko-rosyjska  praktyka
syjskiej inwazji na Ukrainę ak-
2022 r. wzmocnila te tendencje
Spotkanie z udzialem polskich
XVII Spotkań Polsko-Ukraiń-
postępowania z muzealnymi do-
tywnie funkcjonuje w warun-
i ukraińskich historyków, po-
skich w Jaremczu 20 września
i stala się bodźcem do przyspie-
brami kultury, a także rosyjska
kach zagrożenia militarnego,
litologów, a także polityków,
2024 roku.
szenia tych zmian. Stare bolącz-
imperialna mentalność, która
wspiera ukraińskich wojsko-
dziennikarzy i dzialaczów sa-
ki ­ dziedzictwo rosyjskiego
Znany polski historyk i poli-
przejawiala się w lekceważącym
wych, studentów i nauczycieli,
morządowych. Obradom, które
i sowieckiego imperializmu sta-
tolog prof. Przemyslaw Żuraw-
stosunku do historii, kultury
jest żywym przykladem szkole-
toczyly się w siedmiu tema-
ski vel Grajewski dokonal
ly się przedmiotem publicznej
i tradycji sąsiednich narodów,
nia mlodych ludzi w warunkach
tycznych panelach towarzy-
dokladnej analizy międzyna-
dyskusji. Przyspieszono proces
naznaczone traumą w pamię-
wojny. W artykule autorka po-
oczyszczenia przestrzeni pu-
szyly  wystawy,  promocje
rodowego polożenia Ukrainy
ci kulturowej Ukraińców i Po-
rusza kwestię funkcjonowania
książek, a także krajoznawcze
i perspektywy jego zmian sta-
blicznej z kolonialnych pozosta-
laków. Pelnowymiarowa inwa-
systemu szkolnictwa wyższego,
wycieczki w Karpatach.
lości. Wojna i jej skutki staly się
nem na listopad 2024 roku.
zja Rosji na Ukrainę w 2022 r.
zwlaszcza ksztalcenia patrio-
W slowie do czytelników prof.
Dzialaniom wojennym i moż-
ważnym punktem ukraińskiej
ożywila obawy o nieodwra-
tycznego na takich kierunkach
Stanislaw Stępień wspomnial, że
liwości agresji Rosji na Polskę
polityki pamięci, w szczegól-
calne straty, jakie ukraińskie
jak historia i wojskowość. Po-
pomysl tych spotkań zainicjo-
ności przejawiającej się w two-
poświęcil swój artykul histo-
muzea mogą ponieść w wyniku
rusza także kwestię wspólpracy
wal świętej pamięci Miroslaw
rzeniu w przestrzeni publicznej
ryk i politolog Michal Klimecki
dzialań wojennych lub polity-
wspominanego Uniwersytetu
Rowicki, zalożyciel i dlugoletni
z Uniwersytetu Mikolaja Ko-
miejsc pamięci, memorialu upa-
ki okupacyjnej agresora". Autor
z wyższymi uczelniami i insty-
miętniającego poleglych, a także
redaktor naczelny wydawane-
pernika w Toruniu.
napisal o akcjach pomocowych
tutami naukowymi w Polsce.
go we Lwowie ,,Kuriera Galicyj-
O wplywie rosyjskiej agresji
praktyk komemoracyjnych" ­
realizowanych przez polskie in-
Autorka dochodzi do wnio-
skiego", wspierany finansowo
zaznaczyl Wladyslaw Werstiuk.
na ksztaltowanie się polityki
stytucje państwowe i publiczne
sku że ksztalcenie historyków
i organizacyjnie przez Fundację
na Narodowym Uniwersyte-
Wolność o Demokracja. Jego sta-
cie Bohdana Chmielnickiego
lymi wspólpracownikami byli,
w Czerkasach jest przykladem
a dzisiaj glównymi organiza-
stabilności i zdolności adapta-
torami jaremczańskich konfe-
cji uczelni w czasach zagrożenia
rencji ­ rektor Przykarpackiego
militarnego. Czerkaski Uniwer-
Uniwersytetu im. Wasyla Ste-
sytet potrafi dalej funkcjonować
fanyka prof. Ihor Cepenga i Jan
dzięki wprowadzeniu interne-
Malicki, dyrektor Studium Eu-
towego, czyli zdalnego ksztalce-
ropy Wschodniej Uniwersytetu
nia studentów, opieki psycho-
Warszawskiego.
logicznej i materialnej zarówno
Od kilu lat materialy konfe-
dla spoleczności studenckiej,
rencji w Jaremczu wydawane
jak i dla kadry nauczającej, cy-
drukiem w formie prac zbioro-
fryzacji pracy i wspólpracy
wych. ,,Szczególnego znaczenia
międzynarodowej, zwlaszcza
nabraly one w czasie pelnoska-
z uniwersytetami i instytu-
lowej wojny Rosji przeciwko
tami  naukowo-badawczymi
Ukrainie. Niniejszy tom pt.
w Polsce.
Wojna na Ukrainie to już trze-
Na XVII Spotkaniach Ja-
ci z kolei ­ zaznaczyl Stanislaw
remczańskich zostal poruszo-
Stępień. ­ Zawiera artykuly
ny temat Polaków na Ukrainie
analizujące przebieg dzialań
w warunkach wojny.
wojennych, rozmiar i efekty
Petro Antonenko, redak-
międzynarodowego i polskiego
tor naczelny ukraińskich gazet