19

nr 4 (464) 28.02.­13.03.2025

Okruchy historii

www.kuriergalicyjski.com

niż data oficjalnego ogloszenia

w roku 1673 przez ojca Stanisla-

ramiona gwiazdy ma ozdobio-

w jednej ręce trzyma jablko

w Argentynie i na Filipinach,

dogmatu. Profesorowie Akade-

wa Papczyńskiego ­ księża ma-

ne promieniami, a na odwrocie

królewskie, a drugą ma wznie-

ale tylko tu, w Pradze, w okre-

mii Krakowskiej, którzy należeli

rianie, Niepokalaną wybrali na

przedstawiona jest scena ado-

sioną w geście blogoslawień-

sie Bożego Narodzenia można

do grona najwyższych autory-

swoją patronkę. Kult Niepoka-

racji Przenajświętszego Sakra-

stwa. W zależności od okresu

zaobserwować cale pielgrzym-

tetów w Rzeczpospolitej, skla-

lanego Poczęcia byl w Polsce tak

mentu przez aniolów.

liturgicznego figurka jest ubie-

ki praskich dzieci, które uwa-

dali przysięgę, że będą dzialać

powszechny, że kanclerz Jerzy

Figurka Dzieciątka Jezus jest

rana w szaty w odpowiednim

żają Dzieciątko za swego pa-

w obronie przywileju Niepoka-

Ossoliński zainicjowal ustano-

w Pradze od XVI wieku, kiedy

kolorze, takim samym, jak ka-

trona. Przychodzą w grupach

lanego Poczęcia Matki Boskiej.

wienie Orderu Niepokalanego

to przywędrowala tu z Hisz-

plańskie ornaty. Dzieciątko ma

rówieśniczych, z klasą czy

W ówczesnej Polsce bardzo po-

Poczęcia i prowadzil na ten te-

panii. Być może figurka nale-

aż trzysta sukienek, zachowaly

jako grupa z przedszkola, dzie-

pularne byly organizacje spo-

mat rozmowy z królem Wlady-

żala do świętej Teresy z Ávili,

się nawet te najstarsze, siedem-

ci w różnym wieku z rodzicami

leczne, zwane konfraterniami,

slawem IV Wazą.

która zapoczątkowala w Hisz-

nastowieczne. Wszystkie są

czy dziadkami lub też większe

dzialające przy kościolach, ma-

Wśród znalezionych są aż dwa

panii kult Dzieciątka. Wlaśnie

uszyte z drogich tkanin, ozdo-

grupy znajomych ze swoimi

jące na celu poglębianie wiary

medaliki w nietypowym ksztal-

tę figurę zawsze wozila ze sobą

bione klejnotami i są to najczę-

dziećmi ­ modlą się i zostawia-

i prowadzące również dzialal-

cie dziesięcioramiennej gwiazdy.

podczas swych licznych po-

ściej dary wotywne, między

ją listy z prośbami, a wielu po-

ność spoleczną. Kilka spośród

Wytloczone są w arkuszu blachy

dróży w celu zakladania klasz-

innymi od cesarzowej Marii

tem wraca, by podziękować za

nich istnieje do dziś, także ta

i ręcznie wycięte nożycami, stąd

torów i w końcu podarowala ją

Teresy czy Paolo Coehlo. Raz

otrzymane laski i wysluchanie

najstarsza, zalożona przy ka-

niezbyt regularny ksztalt i wi-

przyjaciólce, szlachciance i da-

do roku, w pierwszą niedzie-

próśb.

tedrze warszawskiej w 1669 r.

doczne zacięcia. Jeden z nich ­ to

mie dworu królowej hiszpań-

lę maja, figurka jest ubierana

Bardzo lubię sanktuarium

Archikonfraternia Literacka,

medalik Matki Boskiej Niepo-

skiej, narzeczonej czeskiego

w królewską suknię z plasz-

na Malej Stranie, staram się

która za patronkę obrala sobie

kalanej. Jest miedziany, ramiona

szlachcica i dyplomaty, kiedy

czem gronostajowym i wtedy

tam wstąpić, jeśli jestem w Pra-

Matkę Boską Niepokalanie Po-

gwiazdy są ozdobione wzorkiem

ta po ślubie miala przenieść się

odbywa się obrzęd uroczystej

dze, mimo, że kościól nie leży

czętą. Warto przy okazji wyja-

w ksztalcie kropek. Matka Boska

do Pragi. Początkowo czczono

koronacji. Na tydzień przed Bo-

na uczęszczanym szlaku tu-

śnić nazwę ,,literacka" ­ mogli

ma wyraźny nimb w ksztalcie

figurkę w kaplicy palacu Lob-

żym Narodzeniem nie naklada

rystycznym. Lubię uklęknąć

do niej należeć tylko ci, którzy

elipsy, chociaż na klasycznych

koviców na zamku praskim,

się szat z tkaniny, figurka jest

wśród modlących się, których

umieli czytać i pisać, przy tym

medalikach zazwyczaj jest au-

a w 1628 córka obdarowanej

w swojej prostej bialej sukien-

tu nigdy nie brakuje, a przy

i po lacinie, i po polsku. Zrozu-

reola z gwiazd. Napis jest krótszy

przekazala rodzinny skarb oj-

ce, co symbolizuje oczekiwanie

okazji przyjrzeć się też pięk-

miale jest, że podobne zrzeszenia

niż zwyczajowa formula i nie-

com karmelitom i odtąd figurka

na narodzenie.

nym rysom Dzieciątka i Jego

ludzi wyksztalconych i oczyta-

stety nieczytelny, być może jest

odbiera cześć w kościele Panny

Do praskiego Dzieciątka Je-

wytwornej,  kolejnej  sukni.

nych wywieraly duży wplyw

po czesku. Prawdopodobnie me-

Marii Zwycięskiej w dzielnicy

zus pielgrzymują wierni z cale-

A potem, po wyjściu z kościola

na świadomość spoleczeństwa,

dalik pochodzi z Pragi, jako że

Malá Strana.

go świata, prosząc i otrzymując

­ pooglądać urocze, choć tan-

a warszawska konfraternia byla

w tym samym ksztalcie i w ten

Figurka jest drewniana, po-

wiele lask, nic więc dziwnego,

detne figurki praskiego Jezuska

tylko jednym z bractw i zrze-

sam sposób wykonany zostal

kryta woskiem, przedstawia

że na naszym medaliku jest na-

w witrynach okolicznych skle-

szeń, które dzialaly pod patro-

medalik Praskiego Dzieciąt-

Pana Jezusa w wieku kilku lat.

pis po francusku. W wielu ko-

pów z pamiątkami. Tylko skąd

natem Niepokalanej. Pierwszy

ka Jezus. Jest większy, zrobiony

Ma delikatną twarz, otoczo-

ściolach na świecie czczone są

praski medalik znalazl się

polski zakon męski, zalożony

ze stopu z zawartością srebra,

ną pięknymi, jasnymi lokami,

kopie figurki, między innymi

w okolicy Lwowa?

Jakie czasy ­ takie gry

List do redakcji

Uff, udalo mi się! Już jestem

przy mojej córeczce. Mówię do

niej: ,,Aniu, chodźmy do schro-

Apteka w Perehińsku

urządzeń do 100 %, sprawdza-

nu". Slyszę odpowiedź: ,,Mamu-

Sloneczny letni dzień. Przy-

nia zasięgu sieci komórkowej

siu, ale my się bawimy. To gra

roda wydaje się być w pelnym

(Perehińsko)

i życia wedlug harmonogramu

,,w alarm". Kiedy prowadzący

rozkwicie. Slońce przebija się

mówi slowo ,,alarm", musisz się

dostaw energii elektrycznej.

przez korony drzew, a jego cie-

schować. Nie wolno chować się

Z daleka widzę dzieci ba-

ple promienie tańczą na zielo-

wiące się na placu zabaw. ,,Sy-

obok bloków, bo one mogą się

nych liściach. Można dostrzec

rena, alarm! Czy wy nie sly-

zawalić". Ona nadal wyjaśnia

jak drobinki światla igrają na-

szycie! Musimy się schować"

mi zasady tej gry, ale ja myślę

wet w cieniu drzew. Cieszy

o czymś innym. Dlaczego moje

­ docierają do mnie slowa mojej

mnie, że mimo wszelkich trud-

dziecko musi wiedzieć, gdzie

Aneczki. Ale sprawdzalam kil-

ności natura rozkwita.

ka minut wcześniej, teraz nie

jest najbliższy schron, dlaczego

Śpieszę się odebrać moją

ma żadnych alarmów! Zaczy-

musi bać się samolotów, dlacze-

Anię z przedszkola. Przez calą

nam przyśpieszać. Biegnę. Bie-

go wieczorem, kiedy modlimy

drogę slychać odglosy pracu-

gnę, aby pomóc wychowaw-

się ­ prosi Boga, aby zachowal

jących generatorów. W Kijo-

ją i calą rodzinę przy życiu i po-

czyni zaprowadzić dzieciaki do

wie nie ma prądu. Wszyscy są

schronu.

zostawil dom nietnięty w cza-

przyzwyczajeni do ladowania

sie ostrzalu?

Moglabym powiedzieć mo-

jej córeczce, że kiedy bylam

dzieckiem, również bawili-

śmy się w podobną grę, ale ona

się nazywala ,,w chowanego".

POCZTÓWKA BEZ DATY. POZDROWIENIE Z PEREHIŃSKA. APTEKA.

Mieliśmy sporo tych gier: kla-

ZAKLADY GRAFICZNE A. HEGEDÜS, LWÓW

sy, guma, gluchy telefon, be-

rek, puszczanie kaczek. Co do

Pierwsza wzmianka o istnie-

dwudziestolecia  międzywo-

mnie, najbardziej lubilam robić

niu apteki w Perehińsku (Pere-

jennego  obrazująca  aptekę

lalki Barbie z kwiatów mleczy,

w Perehińsku.

hińsko) pochodzi z 1914 roku.

zbierać i tworzyć widokówki,

Wlaścicielem apteki byl mgr

Źródlo: 1. Alfabetyczny Spis

naklejać na paznokcie platki

farmacji Edward Gomoliński

Oficerów  Rezerwy.  Mini-

kwiatówCóż, jakie czasy ­ ta-

i pozostawal nim do końca 1929

sterstwo Spraw Wojskowych.

kie gry.

Warszawa ­ 1 Maja 1922 r. 2.

roku wlącznie. Dzierżawca-

Ludzie przyzwyczajają się

Kalendarze  Farmaceutyczne

mi apteki Gomolińskiego byli

do wszystkiego, przystosowu-

w latach 1924­1925 Izaak Groll

Franciszka Heroda z lat 1921­

ją się, przestają być wrażliwi

a w latach 1926­1932 Henryk

1939 Warszawa. 3. Szematyzm

na smutek innych. Zupelnie jak

Lewites (ur. 22.06.1884 r., dy-

królestwa Galicyi i Lodomeryi

w wierszu Wislawy Szymbor-

plom 1912 Lwów). Kolejnym

z wielkim księstwem krakow-

skiej ,,Koniec i początek":

skiem na rok 1914. Nakladem

wlaścicielem apteki w latach

,,...Ale już w ich pobliżu

1930 do 1939 byl mgr farmacji

C.K. Namiestnictwa we Lwowie.

zaczną kręcić się tacy,

Dawid Sandner (ur. 1894, dy-

których to będzie nudzić...".

plom 1920, Lwów). Na uwagę

BOŻENA SAWICKA-WIŚNIEWSKA

Gdy idąc z córeczką spoty-

zasluguje pocztówka z okresu

RYSZARD WIŚNIEWSKI

kamy wojskowego, dziękujemy

mu i obdarzamy uśmiechem bo

Stowarzyszenie Lekarzy Polskich zaprasza

wokól jest tyle smutku i cierpie-

Stowarzyszenie Lekarzy Polskich we Lwowie zaprasza wszyst-

nia. Chociaż wcale nie musi tak

kich lekarzy oraz pracowników medycznych pochodzenia pol-

być! Dlatego że nie powinno być

skiego do czlonkowstwa w naszej organizacji spolecznej. Chęt-

obojętności, ale empatia i wiara

nych aby zostać czlonkami Stowarzyszenia prosimy o kontakt

w zwycięstwo Ukrainy.

telefoniczny:

+38 0982537845 ­ PREZES MARZENA LEWCZUK

TETIANA KOROBENKO