11

nr 5 (465) 14­27.03.2025

Wydarzenia

www.kuriergalicyjski.com

Przygotowania do prac ekshumacyjnych

i identyfikacyjnych w Puźnikach

Specjaliści z Pomorskiego

Uniwersytetu Medycznego

w Szczecinie rozpoczynają

przygotowania do prac

nad identyfikacją ofiar

zbrodni OUN-UPA

w Puźnikach na Ukrainie.

Pobrany zostal material

genetyczny od potomków

osób zamordowanych

w tej miejscowości ­

mieszkańców Ratowic

na Dolnym Śląsku.

Zastosowana zostanie

nowatorska technologia

PUŹNIKI PO SPALENIU W ROKU 1945

genologii genetycznej.

KOŚCIÓL W PUŹNIKACH

byli Szawlowscy. W okre-

we wsi Puźniki zginęlo 80-100

Jak zaznacza dr hab. n.

sie dwudziestolecia między-

osób. Mogila, która będzie bada-

med. Andrzej Ossowski,

Petra Chamczuka okrążyl i za-

Krajową. Jej komendantem byl

wojen nego

wlaścicielem

na, zostala zlokalizowana dzięki

badania utrudnia to, że

atakowal z trzech stron. Walka

por. Mieczyslaw Warunek ps.

ziemskim  byl  Wladyslaw

relacjom świadków, mapom oraz

żyjący krewni mają dalekie

trwala kilka godzin, w jej wyni-

,,Janek", wcześniej nauczyciel

Świdrygiello-Świderski.

niemieckim zdjęciom lotniczym

szkolny. W 1943 r. przechodzący

ku zamordowanych zostalo okolo

Mieszkańcy Puźnik wyzna-

z 1944 i 1945 r.

pokrewieństwo z ofiarami,

Puźniki (Pużniki, Пужники)

przez wieś oddzial partyzancki

100 osób. Niemal cala wieś, poza

nia rzymskokatolickiego przy-

bowiem w Puźnikach

budynkami murowanymi, zo-

obrabowal sklep, co spowodo-

polożone byly w pow. buczac-

należeli na początku do parafii

zamordowano cale

stala spalona.

walo oskarżenie mieszkańców

kim na Podolu, ok. 8 km od

w Baryszu, parafia greckoka-

rodziny. Naukowcy liczą

Pomimo zaglady część miesz-

o wspólpracę z nimi. W odwecie

tolicka byla w Weleśniowie.

Barysza i ok. 10 km od Mona-

na większą liczbę próbek,

kańców, których budynki oca-

spalono 12 zagród i jako zaklad-

W 1880 r. mieszkańcy zbudowali

sterzysk. Pierwsze wzmianki

co ma ulatwić pracę.

laly, zdecydowala się pozostać.

ników wzięto kilkunastu męż-

w Puźnikach kościól drewniany

o przysiólku Puźnik pojawia-

Inni, po kilkudniowym pobycie

czyzn, których jednak wypusz-

na podmurówce, powiększony

ją się w ostatniej ćwierci XVIII

na plebanii, udali się do Koropca

czono. We wrześniu 1943 r. mialy

i uroczyście poświęcony w 1900

w. Prawdopodobnie pod koniec

ALINA WOZIJAN

W

i Buczacza. Z Buczacza większość

miejsce dwa pierwsze ataki UPA

r. Początkowo byl to kościól fi-

XVIII lub na początku XIX w.

wyjechala na Ziemie Odzyskane,

na wieś. Wówczas splonęla część

lialny. W 1904 r. erygowano przy

nastąpil szybszy rozwój osady.

tej sprawie Pomor-

osiedlając się glównie w Nie-

zabudowań na jej skraju, nikt

nim parafię, na którą fundusze

Jedną z lokalnych legend do-

ski Uniwersytet Me-

myslowicach w woj. opolskim

jednak nie zostal zamordowany.

wylożyl Artur Cielecki. Pierw-

tyczących powstania wsi po-

dyczny w Szczecinie

i Ratowicach pod Wroclawiem.

W styczniu 1944 r. mialo miejsce

szym proboszczem byl ks. Karol

daje Antoni Dancewicz, który

wspólpracuje z Fundacją Wol-

We wsi pozostalo kilka rodzin

kolejne aresztowanie przez mili-

Zoeller (1847­1904), katecheta

jako dziecko spędzal w Puźni-

ność i Demokracja, która uzy-

ukraińskich, polskich i miesza-

cję ukraińską 6 Polaków za nie-

gimnazjalny ze Stryja i niegdy-

kach wakacje i przytacza opo-

skala zgodę ukraińskich wladz

nych. W 1946 r. do wsi sprowa-

dopelnienie obowiązku kontyn-

siejszy wikary w Koropcu. Od

wieść swego wuja: ,,Po upadku

na prace poszukiwawcze. Eks-

dzono Lemków oraz Ukraińców

gentu. Samoobronie jednak udalo

17 sierpnia 1905 r. abp Józef Bil-

powstania, niezależnie od tego

humacje planowane są na wio-

wysiedlonych z terenów wokól

się ich odbić. Wraz ze zbliżaniem

czewski parafię w Puźnikach

czy ktoś bral w nim udzial, czy

snę tego roku. Pozwolą one na

nowo powstalej granicy, w bu-

się frontu coraz częstsze stawa-

powierzyl ojcom saletynom.

tylko zaciągnąl się, byl ściga-

wydobycie szczątków z jednego

dynku plebanii urządzono szko-

ly się aresztowania i rewizje. 18

Wedlug spisu mieszkańców

ny i prześladowany. Niektórzy

grobu. Później powinna nastą-

lipca 1944 r. do Puźnik wkro-

lę. W 1949 r. wladze sowieckie

Puźnik sporządzonego przez

szukali schronienia w niedo-

pić ich identyfikacja i ponowny

zarządzily calkowitą likwidację

czyla Armia Czerwona. Wladze

stępnych lasach. Jedna z takich

Antoniego Wiśniewskiego, do

pochówek ­ o tym w wywia-

wsi, zmuszając mieszkańców do

sowieckie rozpoczęly pobór do

grup niedoszlych powstańców

drugiej wojny światowej i pod-

dzie dla Bielsatu mówi ukra-

opuszczenia domów, które na-

wojska, a do kontrolowanych

czas niej mieszkalo w nich 247

schronila się w lasach należą-

iński archeolog Oleksij Zlato-

stępnie zburzono. Przetrwal je-

rodzin oraz ksiądz i zakonnice.

przez Sowietów jednostek Woj-

horski z Fundacji Wolyńskie

cych do hrabiego Szawlowskie-

dynie cmentarz i kaplica. Grunty

ska Polskiego wcielono więk-

Zgodne jest to z innymi sza-

go w okolicy zwanej Pilawa.

Starożytności, która wspólnie

rolne weszly w obszar sąsiednich

szość mężczyzn w wieku do 50

cunkowymi danymi, wedlug

Osadę stopniowo rozbudowano

z Fundacją Wolność i Demokra-

roku życia.

kolchozów.

i na pamiątkę tego, że spóźni-

których w 200 gospodarstwach

cja otrzymala od wladz ukraiń-

O dokladniejszej historii

12 lutego 1945 r. do wsi przy-

mieszkalo ok. 800 osób oraz in-

li się na powstanie nazwali tę

skich pozwolenie na wykonanie

Puźnik mogą Państwo prze-

formacją, że w 1931 r. byly tam

byli żolnierze radzieccy, którzy

osadę Pużniki". Relacja ta, jak

prac ekshumacyjnych. Zgoda

czytać w serwisie interneto-

192 domy.

­ jak zapewniali ­ gwarantują

zauważa sam Antoni Dance-

nadeszla 8 stycznia br. W ubie-

wym puzniki.pl, który dziala

mieszkańcom bezpieczeństwo.

W 1939 r. wieś zajęly wojska

wicz, jest malo wiarygodna.

glym roku w wyniku prac po-

Jednakże tuż po ich wyjeździe,

pod patronatem Stowarzysze-

Początkowo wieś należa-

radzieckie, w 1940 r. wywiezio-

szukiwawczych zlokalizowano

nia Nowosiólczan i Puźniczan.

w nocy z 13 na 14 lutego 1944 r.

no ok. 50 osób na Sybir. W 1941

la do dóbr Barysz, a więc znaj-

jedno z miejsc pochówku ofiar

mial miejsce tragiczny w skut-

r. wkroczyly wojska niemieckie.

dowala się w rękach Pela-

zbrodni. Informacje z różnych

W 1942 r. zorganizowano samo-

kach atak na wieś, którą kureń

gii Potockiej. Od okolo lat 30.

źródel mówią o tym, że podczas

NA PODSTAWIE: POLONIKA.PL, DZIEJE.

OUN-UPA pod dowództwem

obronę wspólpracującą z Armia

napadu UPA w lutym 1945 r.

XIX w. wlaścicielami Puźnik

PL, WP.PL, PUZNIKI.PL, BELSAT.EU

Skala dezercji niewyobrażalna! ,,Sytuacja jak sprzed upadku caratu"

Z putinowskiego wojska

z faktu, że okręg ten

Wedlug analityków OSINT

W okręgu Poludniowym

sposób śmierci w ,,mięsnych

z grupy Frontelligence

obejmuje także dawne

ucieklo więcej żolnierzy,

szturmach", wzrosla w ciągu

pojmano 12 tys., czyli nie-

Insight, najwięcej

co ponad polowę ­ wobec tylu

ostatniego roku aż 10-krotnie.

separatystyczne republiki

niż liczy niejedna armia

wytoczono też sprawy kar-

Historycy  zauważają,  że

przypadków ucieczek

DNR i LNR, z których

w Europie. W 2024

ne. W okręgach Moskiewskim

obecna sytuacja w armii ro-

z armii mialo miejsce

wielu mężczyzn wysylano

roku z armii rosyjskiej

i Leningradzkim skuteczność

syjskiej  bardzo  przypomi-

w Poludniowym Okręgu

na front przemocą. Różna

zdezerterowalo co

na tę w Imperium Rosyjskim

rosyjskiej żandarmerii jest

Wojskowym ­ 22.577,

jest też skuteczność

najmniej 50.554 żolnierzy

znacznie niższa ­ odpowiednio

u schylku I wojny światowej,

następnie w Centralnym

wylapywania dezerterów

17 proc. i 13,5 proc.

gdy dezercja z wojsk carskich

­ twierdzi Inform

­ 13.769, Moskiewskim

przez policję wojskową.

Specjaliści  ukraińskiego

byla masowa i wkrótce armia

Napalm na podstawie

­ 7.778, Wschodnim ­

W okręgu Wschodnim

kompletnie się rozpadla. Moż-

wywiadu, którzy na potrzeby

3.378 i Leningradzkim

przejętego przez ukraiński

schwytano aż 86 proc.

dezerterów z armii rosyjskiej

na też szukać analogii z sytu-

­ 3.052. Eksperci

wywiad wewnętrznego

z nich, choć wydawaloby

acją w wojskach amerykań-

uruchomili specjalny program

oceniają, że dezerterzy

raportu dla rosyjskiego

się, że możliwości

pomocowy pod nazwą ,,Idźcie

skich we Wietnamie w latach

stanowią już 5 proc.

lasem", oceniali w końcu lute-

1968­1971.

kierownictwa. Oficjalnie

ukrywania się na wielkich

calej armii rosyjskiej.

go, że liczba chętnych, by uciec

KRESY24.PL

przestrzeniach Syberii są

nikt, oczywiście, takich

Z kolei ogromna liczba

z szeregów putinowskiego woj-

duże.

statystyk w Rosji nie poda.

dezercji w POW wynika

ska na Ukrainie i uniknąć w ten