14

nr 7 (467) 15­28.04.2025

Rozmowy Kuriera

www.kuriergalicyjski.com

Zakamarki wspomnień  (cz. 7)

Rozmowa ANNY

GORDIJEWSKIEJ

z aktorem, reżyserem,

dzialaczem teatralnym

dyrektorem Polskiego

Teatru Ludowego we

Lwowie ZBIGNIEWEM

CHRZANOWSKIM.

Panie Dyrektorze, wędrujemy

dalej?

Wędrujemy. Chcę na początek zapy-

tać czy możemy sobie uzmyslowić co

to znaczy ,,zakamarki"? Zakamarki to

są rzeczy, w których czlowiek może

się się zagubić, poblądzić i może będę

w związku z tym wracal do jakichś

starszych wspomnień.

Będziemy wspominali, a te za-

kamarki to będą też takie różne

ciekawe historie, bo jest jakby

oficjalna wersja teatru, wy-

stępów, ale jest także życie za

kulisami.

Jest za kulisami, ale i na scenie jest ży-

cie takie, które czasem widzowie sie-

dzący na sali nie potrafią ani uslyszeć,

ani spostrzec. Wlaśnie chcialbym

czasami do takich wspomnień wrócić.

Jesteśmy w latach 70. Dobrze jest mó-

wić o pewnych etapach milowych dla

teatru. Oczywiście 1966 rok przyniósl

z jednej strony smutną wiadomość

o śmierci Piotra Hausvatera, z drugiej

strony ­ moje spektakle dyplomowe

jeszcze w szkole nr 10 im. św. Marii

notatka zatytulowana: ,,Szermierz

,,Panna Maliczewska" i ,,Śluby panień-

Magdaleny siedzą przyszli wyko-

jako Czepiec". Cudowną Rachelą byla

skie" i objęcie pracy nad tą placówką,

Leszczyński. Bardzo pomyslową

slyszala. Ale on bardzo dobrze pamię-

nawcy ,,Wesela". Tacy jak Malgosia

moja siostra Lidia. Do dziś pamiętam

która pozostala po śmierci Hausvatera

scenografię. Zamiast kurtyny byly

tal, jakie odcinki tekstu zostaly skre-

Rogala, jak Luba Lewak. Później, kie-

jej smuklą postać z takim ogromnym

i wlaściwie zastanawianie się: co da-

jakby wrota, na których bylo sześć

ślone dla skrócenia spektaklu. Wszy-

dy te dzieci już dorastaly, w matural-

czerwonym szalem. Tańczyliśmy z nią

lej? Co grać? Jak planować repertuar?

portretów bohaterów tej sztuki, czyli

scyśmy się pokladali ze śmiechu, a oni

nych klasach lub już po szkole, przy-

mazura.

Na kim się opierać?

Dobrójska, Radost, Klara, Aniela, Gu-

w najpoważniejszy sposób musieli

chodzili rodzice do teatru z pytaniem:

Kto skomponowal muzykę do

staw, Albin. Te portrety jak się uchy-

kontynuować swój dialog liryczny.

moja córka, czy mój syn bardzo by

I chcę z Panem rozmawiać o te-

,,Wesela"?

laly, pojawiali się żywi wykonawcy

Cudowne wspomnienia.

chcieli z państwem wspólpracować.

atrze od początku Pana kaden-

tych wszystkich ról. Taka ruchoma

A wcześniej wspominaliśmy już

Oczywiście! Wtedy zasiadala dostoj-

Udalem się z tą propozycją do nasze-

cji, która trwa do dziś.

galeria. Później się te ściany otwie-

o ,,Weselu", które po raz pierwszy

na komisja z tych, powiedzialbym,

go czolowego pianisty, kompozytora,

Zacznijmy może od ,,Ślubów panień-

raly i wlaściwie tworzyly przestrzeń

obejrzalem w Wilnie, dokąd pojecha-

weteranów teatru, robiliśmy prze-

profesora Akademii Muzycznej we

skich" Aleksandra Fredry. Piękna,

sceniczną. Niektóre dialogi jednak

lem wlaśnie z Lubartem Leszczyń-

sluchania i każdy popisywal się tym

Lwowie Andrzeja Nikodemowicza.

cudowna liryczna komedia, w której

odbywaly się przy tej zamkniętej

skim. Oczarowany tym warszaw-

co może. Musial przygotować odpo-

I on się podjąl tej pracy. Wspanialy

przejawily się talenty niektórych już

kurtynie, szczególnie piękny dialog

skim spektaklem Lubart męczyl mnie

wiedni wiersz. I tak powoli komple-

motyw Chochola grany na fagocie

dojrzalych moich aktorów. To przede

Anieli i Gustawa. Proszę sobie wy-

przez kilka lat żebyśmy wprowadzili

towal się kolejny sklad teatru.

byl tak przejmujący, że wlaściwie

wszystkim Jolanta Martynowicz,

obrazić ­ Lubart Leszczyński, któ-

do repertuaru tekst Wyspiańskiego.

Pannę mlodą w ,,Weselu" Wyspiań-

wypelnil wszystko to co możliwie

która już blysnęla w ,,Pannie Mali-

ry często miewal klopoty z tekstem,

skiego zagrala Luba Lewak, wtedy

czasami aktorsko nie mogliśmy osią-

I udalo się.

czewskiej". Moja siostra Lidia wy-

zaś tekst fredrowski wierszowany

uczennica klasy maturalnej. Byla

gnąć. Rolę Chochola gral mlodziutki

stąpila w roli Klary. Zupelnie niespo-

wymaga dokladności. Nie można

Udalo się. Sam nie wiem jakim cudem

wychowana na naszych poprzednich

Staszek Korczyński. Cudowną kape-

dziewanie lirycznym kochankiem

improwizować, nie można zamienić

to się stalo. Gdzie ja znalazlem tylu

przedstawieniach jako obserwatorka,

lę ­ bo musiala to być muzyka ludo-

okazal się Janusz Tysson, który do-

wiersze prozą. I oczywiście, kiedy ta

wykonawców? Przecież to ogromna

która zachlannie patrzyla. Rolę pana

wa ­ skompletowal Andrzej Nikode-

tychczas gral role jakichś smutnych

kurtyna byla zamknięta i oni się poja-

liczba postaci! Ale udalo mi się zwer-

mlodego zagral Lubart Leszczyński.

mowicz z profesjonalnych muzyków

kanclerzów. Zresztą później nazy-

wiali w tych owalnych otworach jako

bować wszystkich wypatrzonych.

Rolę dziennikarza zagral Janusz Ty-

Filharmonii Lwowskiej i podklady

waliśmy go ,,nasz pierwszy kocha-

żywe postacie, można bylo skorzystać

sson. Rolę Kliminy ­ Ala Nowicka.

muzyczne byly nagrywane w stu-

A kto zagral premierę ,,Wesela"?

nek". I oczywiście Lubart Leszczyń-

z pomocy suflera. Piękny dialog Anie-

Dwie panienki, które pojawiają się

diu lwowskiej telewizji przy pomocy

ski, który przez dlugie lata byl takim

li i Gustawa się toczy. Sufler stara się

Wszystkich wykonawców pamiętam.

w towarzystwie Radczyni, zagraly

tamtejszych inżynierów dźwięku. Ta

czolowym amantem, bohaterem na-

wspomagać pamięć naszego wspa-

Absolutnie wszystkich. Jak się kom-

Malgosia Rogala i Bożenka Sokolow-

cala podstawa miala bardzo profesjo-

szego repertuaru. A scenografię do

nialego pięknego kochanka. On się

pletowal sklad tego przedstawienia?

ska. Radczynię zagrala Krystyna Si-

nalny, stabilny charakter.

tego spektaklu zaprojektowal jego oj-

odwraca i mówi: ,,to jest wykreślone".

Proszę sobie wyobrazić, że na wiele

nejczuk, która tradycje teatralne z tej

I teraz rzecz najważniejsza ­ kostiu-

ciec, znany lwowski malarz Emilian

Publiczność tego nie zauważyla, nie

naszych poprzednich przedstawień

szkolnej sceny przyniosla do nasze-

my. Kiedy zaczynalem pracę nad ,,We-

przychodzili rodzice i przeprowa-

go teatru. Rolę Czepca zagral Leszek

selem", zdawalo mi się, że będę ubieral

dzali swoje dzieci. I na zdjęciach pod-

Stawicki, znany szermierz. Nawet

aktorów w sposób skompletowany,

czas tych pierwszych przedstawień

gdzieś w jakiejś gazecie ukazala się

ale w jakieś takie powiedzialbym

trochę cepeliowskie kostiumy. One

bylyby może najlatwiej osiągalne dla

nas. Okazalo się, że Konsulat Polski

w Kijowie dowiedzial się, że zabiera-

my się do pracy nad ,,Weselem" Wy-

spiańskiego i skontaktowal się z Am-

basadą Polską w Moskwie. Ambasada

sprawdzila, w którym polskim te-

atrze bylo grane ,,Wesele". Okazalo

się, że ostatnio grane bylo w Teatrze

Im. Żeromskiego w Kielcach, ale już

zeszlo z repertuaru tego teatru. Nie

bylem świadkiem tych rozmów, nie

wiem jak one wyglądaly, ale w pew-

nym czasie via Moskwa przylecialy