21

nr 7 (467) 15­28.04.2025

Kurier kulturalny

www.kuriergalicyjski.com

refleksjami podzielila się polska

konserwatorka zabytków ka-

miennych Anna Kudzia, która

również aktywnie zajmuje się

wolontariatem. Niedawno zo-

stala odznaczona przez Prezy-

denta RP Andrzeja Dudę Zlotym

Krzyżem Zaslugi za niesienie

pomocy osobom potrzebującym

i za dzialalność charytatyw-

ną oraz zaslugi w organizacji

i niesieniu pomocy humanitar-

nej podczas wojny na terenie

Ukrainy.

­ Patrzę na zdjęcia i widzę

kadry, które mi są bardzo bli-

ANNNA KUDZIA

skie, które może nie takie same,

NATALIA JASTRZĘBSKA

ale podobne widzialam, będąc

wyjazdów pomocowych bez-

te slowa mnie dosyć mocno za-

na froncie ­ powiedziala w na-

zadaniu, które jest obowiąz-

pośrednio trafiają do rąk żol-

bolaly, bo przecież nikt nam nie

i w Warszawie, zrealizujemy też

szej rozmowie Anna Kudzia. ­

kiem nas wszystkich ­ że mamy

nierzy i medyków. W Ukrainie

dawal wyboru czy chcemy woj-

film dokumentalny.

Dlatego odczuwam ogromne

o tej wojnie nieustannie mówić,

zapewne już prawie każdy wie

ny czy nie. Ale potem się nad

Wystawę fotograficzną ,,Oczy

poruszenie. Szczególnie duże

przypominać o niej światu i nie

jak ważna jest apteczka IFAK.

nimi zastanowilam i pomyśla-

wojny" można oglądać w Mu-

wrażenie zrobilo na mnie zdję-

pozwalać mu przejść nad nią

Ale w Polsce bardzo często, kie-

lam, że tak ­ to jest mój wybór.

zeum Narodowym im. Andreja

cie dziewczyny pod gruzami

do porządku dziennego. Szcze-

dy ludzie mnie pytają: dlaczego

Wybieram  przeciwstawianie

Szeptyckiego we Lwowie do 3

w pizzerii w Kramatorsku, gdzie

gólnie w obecnej sytuacji poli-

wy wlaściwie zbieracie na ja-

się zlu, wybieram, niezgodę na

maja.

zginęla też Wiktoria Amelina

tycznej, w której jak się okazalo,

kieś apteczki? Powtarzam jak

tę wojnę. Wybieram pomaga-

Z przemówienia Anny

(mloda ukraińska pisarka ze

Ukraina nie tylko musi się bro-

mantrę zdanie: Taka apteczka

nie. Bo nie ma we mnie przy-

Kudzi na otwarciu wystawy

Lwowa ­ red.). W tym miejscu

nić przed agresorem, ale jesz-

jest szansą na powrót do domu,

zwolenia na to, żeby każdego

fotograficznej ,,Oczy wojny":

wielokrotnie byliśmy podczas

cze musi walczyć jako ofiara tej

do rodziny i do przyjaciól, każ-

dnia w Ukrainie ginęli żolnierze

naszych wyjazdów, żeby oddać

­ Dlugo się zastanawialam,

wojny ­ o swój glos i o jakąkol-

dego żolnierza i każdej żolnier-

i cywile. Pomagam, bo nie zga-

cześć i pamięć tym, którzy tam

co Państwu moglabym wlaści-

wiek sprawiedliwość. Zdjęcia te

ki, którzy dzisiaj walczą za nas

dzam się, żeby ktoś bezprawnie

wie dzisiaj powiedzieć. Prze-

zginęli. Więc patrzę na te zdję-

mają nam również przypomi-

na froncie. I my to wiemy, bo

zagarnial ziemie innego kra-

cia i czuję się trochę tak jak-

cież o tej wojnie już tyle bylo

nać przede wszystkim o tym, że

dostajemy zdjęcia z podzięko-

ju, pomagam, bo nie chcę, żeby

bym po prostu wracala w stro-

powiedziane. Slowa są bardzo

Ukraina, która jest dla mnie jak

mamy caly czas pomagać i nie

waniami od rannych chlop-

ważną częścią naszego życia.

dom, przestala być wolna, żeby

nę frontu, jakbym widziala te

zatrzymywać się w tej pomocy.

ców, którym dobrze wyposa-

Bez nich przecież trudno się

moi przyjaciele, którzy są dla

zniszczenia, które oglądalam

Trzy lata temu ani przez se-

żona apteczka uratowala życie.

nam nawet komunikować. Ale

będąc tam. Te zdjęcia są waż-

mnie jak rodzina, żyli w ciąglym

kundę bym nie pomyślala, że

Podczas wyjazdów na front,

jak się okazuje, w tym życiu

strachu. Pomagam bo wierzę, że

ne, moim zdaniem, nie tylko

będę tu dzisiaj stać przed Pań-

nauczylam się przede wszyst-

spotykają nas też takie wyda-

prawda i dobro zawsze zwycię-

jako dokumentacja tego co się

stwem jako inicjatorka i koor-

kim jednej ważnej rzeczy, że

rzenia i takie emocje, których

żą. Nawet kiedy przychodzi mi

dzieje na froncie, tych zbrod-

dynatorka projektu pomoco-

w pomocy nie zawsze najważ-

nie są w stanie wyrazić żadne

pozostać pod ciężarem mroku

ni, których w tej chwili Rosja

wego ,,Ukraina Pomagamy",

niejsze są tiry wypelnione po

slowa. Od kiedy zaczęla się pel-

przez jakiś czas.

w Ukrainie dokonuje. Są dla

w ramach którego grupa polsko-

brzegi tonami pomocy. Czasem

noskalowa wojna zrozumialam,

Wczoraj wieczorem pra-

nas wszystkich bardzo waż-

-ukraińskich  wolontariuszy,

ważniejsze jest spotkanie, wy-

jak często nie potrafię opisać

wie póltorej godziny rozma-

nym przypomnieniem o wojnie,

będących na co dzień artysta-

pita z chlopakami przy froncie

czegoś slowami. A najtrudniej

wialam z moim przyjacielem

która wciąż trwa, i nie może-

mi, konserwatorami zabytków,

kawa, rozmowa w babskim gro-

jest mi je dobrać, kiedy próbu-

Maksem, który jest medykiem.

my o tej wojnie przestać mówić.

ludźmi zajmującymi się ochroną

nie o kosmetykach, z wybucha-

ję o wojnie opowiadać w Pol-

Dzięki jego wieloletniej pracy

Mamy o niej caly czas przy-

dziedzictwa kulturowego, od-

mi w tle i lzy wzruszenia, które

sce. I chociaż staram się to ro-

w naszym zespole, mogą pań-

pominać światu, żeby po pro-

powiadając na glos swoich serc

widzimy w oczach ludzi, któ-

bić z calych sil, to wiem, że i tak

stwo podziwiać we Lwowie

stu świat nie zasnąl, nie prze-

i niezgodę na tę pelnoskalową

rych spotykamy. Po prostu to, że

nie opiszę we wlaściwy sposób

takie zabytki jak rzeźby apo-

szedl nad tą wojną do porządku

agresję, niesie pomoc walczącej

ich odwiedzamy, bo często mają

tego co widzę, co slyszę i czego

stolów kolo katedry lacińskiej,

dziennego. Dla nas również jest

Ukrainie od pierwszych minut

poczucie, że są pozostawieni

doświadczam żyjąc w Ukra-

kapliczkę Sykstów obok ko-

to przypomnienie, że mamy

wielkiej wojny. Dziś część z nas

sami sobie. To najzwyklejsze na

inie albo podczas wyjazdów

ściola Marii Magdaleny czy

caly czas pomagać i caly czas

walczy na froncie, część wlaśnie

świecie międzyludzkie wspar-

z pomocą na front. I tu wlaśnie

plyty Lazarza na ulicy Koper-

wspierać Ukrainę. Nieustan-

w tym momencie ratuje czyjeś

cie. Podczas tych spotkań czę-

dla mnie zaczyna się granica.

nika, dziś zabezpieczone na

nie, jak od pierwszych minut tej

życie, część jest wolontariusza-

sto slyszmy: ,,dziękujemy, je-

Wówczas w wyrażaniu i opisy-

czas wojny. Slyszalam w jego

pelnoskalowej wojny zbiera-

mi, zdobywając wsparcie dla

steśmy wam wdzięczni". Wtedy

waniu wojny pomagają obrazy,

glosie, jak bardzo jest zmęczo-

my razem z moim zespolem ap-

walczących, część nadal wyko-

zawsze odpowiadam: ,,Nie. To

takie jak fotografie, na które tu

ny i zdalam sobie sprawę, że

teczki i plecaki medyczne. W tej

nuje misję związaną z ratowa-

ja jestem każdego dnia wam

tak niewiele mogę zrobić, żeby

patrzymy, wykonane na fron-

chwili zbieramy fundusze na

niem wspólnego polsko-ukra-

wdzięczna, chlopakom i dziew-

cie przez dziennikarzy, fotore-

to zmienić. Ale jedyne co mogę

ińskiego dziedzictwa, które

karetkę dla 47 Brygady. Zbie-

czynom, którzy dziś walczą na

dalej robić, to wytrwale poma-

porterów, fotografów, niejed-

ramy też na 30 apteczek dla 68

polączylo nasze drogi wiele lat

froncie, za to, że żyję ja, że żyją

gać. Rano 24 lutego 2022 roku

nokrotnie z narażeniem życia.

temu. Jednak naszym zdaniem ­

Brygady, która walczy pod Po-

moi bliscy, że nasz ukochany

Zatrzymuję się, patrzę na nie

podjęlam decyzję, myślę, że jak

krowskiem. Więc nieustannie,

nie ma teraz ważniejszej rzeczy

Lwów stoi caly i nie zniszczo-

wielu innych wolontariuszy, że

i nie muszę używać żadnych

caly czas to samo: pomoc me-

niż pomaganie walczącej Ukra-

ny, za to, że mogę kontynuować

będę pomagać do samego koń-

slów. Są to czasem zdjęcia, któ-

dyczna, apteczki, które są po to,

inie. Przed wojną ratowaliśmy

swoją pracę konserwatora za-

ca. Ile będzie trzeba i jak dlugo

re zapierają dech. Patrząc na nie

aby każdy żolnierz mógl wrócić

zabytki, w trakcie wojny sta-

bytków we Lwowie, za to, że nie

uświadamiam sobie, że niektó-

będzie trzeba, nie zważając na

ramy się pomagać w ratowaniu

do domu.

ma tej wojny w Polsce.

koszty. Razem ze mną robi to ze-

re z tych kadrów są mi bliskie.

Natalia Jastrzębska, która

ludzkiego życia. Dlatego kom-

Kiedyś uslyszalam podczas

spól wspanialych ludzi, którzy

Będąc na froncie widzialam

pletujemy apteczki medyczne

z zawodu jest montażystką fil-

jednej z trudnych rozmów o po-

podobne sceny i podobne uję-

nie poddają się w tym zadaniu

mową razem z Anną Kudzią do-

IFAK, plecaki medyczne, ku-

mocy, dlaczego aż tak pomagam,

­ za co ogromnie im dziękuję.

cia, i wiedzialam, że nigdy nie

starcza na front pomoc huma-

pujemy leki, specjalistyczny

nie mając czasu zupelnie na

I zachęcamy do tego caly czas

opiszę ich żadnymi slowami.

nitarną, również robi zdjęcia.

sprzęt medyczny, samochody

nic innego, takie slowa: ,,woj-

również wszystkich Państwa ­

Dobrze, że są ludzie, którzy po-

­ Z wlasnego doświadczenia

i karetki, które podczas naszych

na to twój wybór". Na początku

trafią je zapisać obrazem, który

POMAGAJMY. I chociaż po tych

mogę powiedzieć, że w tej pracy

trzech latach zrozumialam już,

dzięki temu może zobaczyć caly

najtrudniejsze jest uchwycenie

że wojny nie powstrzymamy, to

świat. Przede wszystkim po to

momentu ­ zaznaczyla. ­Fo-

żebyśmy o tej wojnie nie zapo-

możemy ludziom, którzy w niej

tografie, które możemy tu dzi-

uczestniczą, dać chociaż tro-

minali. Kiedyś te zdjęcia będą

siaj zobaczyć są też wspania-

oglądaly nasze dzieci i wnuki,

chę ulgi i trochę dobra naszym

lym przykladem dobrego oka,

wsparciem. Wiem, że dzięki

myśląc o tej wojnie jak o strasz-

uchwycenia chwili. Potrzeb-

nym, ale odleglym dla nich wy-

ich poświęceniu przyjdzie taki

na jest też oczywiście odrobina

dzień, w którym spotkamy się

darzeniu, tak jak my jako dzie-

szczęścia, tak jak w przypad-

tutaj ponownie, nie powiem

ci oglądaliśmy na przyklad te

ku glównego zdjęcia wystawy

z II wojny światowej, ucząc się

,,w wolnej Ukrainie", bo Ukraina

­ z dziewczynkami na rowe-

jest dla mnie caly czas wolna, ale

w szkole historii. Te zdjęcia, nie

rze. Jak się dowiedzieliśmy od

tylko są dokumentacją tego co

w Ukrainie spokojnej, w Ukra-

twórcy, to przypadek sprawil, że

inie bez cierpienia, w odbudo-

się dzieje na froncie, nie tylko są

akurat trafil w to miejsce w tym

dowodem zbrodni i zniszczeń,

wującej się Ukrainie, pamięta-

czasie i mial możliwość wyko-

jącej o wszystkich ofiarach tej

do których dochodzi w Ukra-

nania tego zdjęcia. Więc lączą

agresji. W Ukrainie bez wojny.

inie, ale przypominają nam

się wszystkie czynniki. Planu-

caly czas o najważniejszym

Slawa Ukraini!

jemy wystawę tu we Lwowie