10

nr 8 (468) 29.04.­15.05.2025

Wydarzenia

www.kuriergalicyjski.com

Przegląd prasy

po wkroczeniu sowietów, utracila status

mieście", w ramach którego w Lucku na

miasta.

terenie zielonej strefy wzdluż ulicy Nabe-

Od wielu lat Olyka slynie z wyjątko-

reżnej powstanie park przyrodniczy. Iryna

wych zabytków i jest bardzo popularnym

Czebeluk wyrazila nadzieję, że teren Ba-

polskiej

celem podróży ukraińskich i zagranicz-

gna Hnidawskiego zostanie zagospodaro-

nych turystów. Do najslynniejszych za-

wany również dzięki grantom lub pomocy

chowanych tu obiektów należą zamek

inwestorów.

Radziwillów, kolegiata Świętej Trójcy,

OLGA SZERSZEŃ

na Ukrainie

kościól Świętych Piotra i Pawla, cerkiew

MONITOR WOLYŃSKI

Ofiarowania Pańskiego i Brama Lucka.

Wielkanoc w Sądowej Wiszni

NATALIA DENYSIUK

w latach 30. XX wieku

MONITOR WOLYŃSKI

,,Wielkanoc w Sądowej Wiszni byla

Bagno w centrum miasta:

naprawdę dużą atrakcją. Dostaliśmy stare

w Lucku powstanie nowa

koszulki, pędzle, farby, jajka ugotowane

trasa turystyczna

i Międzynarodowe Stowarzyszenie Przed-

dubieńscy parafianie wzięli udzial w uro-

w cebuli, bialka jajek do kolorowania...

OPRACOWAL

siębiorców Polskich na Ukrainie.

czystej liturgii, w trakcie której proboszcz

W Lucku omówiono koncepcję strefy

i robiliśmy z tym rysunkiem mnóstwo róż-

KRZYSZTOF SZYMAŃSKI

Tradycyjna akcja ZPU ,,Ocalmy mogily

ks. kanonik Grzegorz Oważany i wikariusz

rekreacyjnej ,,Bagno Hnidawskie". Wyda-

nych rzeczy! Byliśmy pomalowani, nasze

,,Kolekcje Bykowni dotyczące

rzenie na temat ,,Dlaczego bagno w Lucku

przodków od zapomnienia" ma na celu nie

ks. Petro Hordijenko przypomnieli o po-

koszulki i jajka ­ jak po bitwie!" ­ wspo-

Zbrodni Katyńskiej"

tylko posprzątanie terenu cmentarnego po

wolaniu kaplana ­ slużeniu w milości. Po

jest rewelacją?" odbylo się 16 kwietnia.

mina Krystyna Mars-Gawlikowska, córka

W Narodowej Bibliotece Historycznej

Zorganizowal go Wydzial Turystyki i Pro-

zimie, ale też przypomnienie o jednej z naj-

mszy parafianie zlożyli życzenia swoim

ostatniego wlaściciela majątku Sądowa

Ukrainy 25 marca odbyla się prezentacja

mocji Luckiej Rady Miejskiej w ramach ini-

starszych polskich nekropolii i zademonstro-

pasterzom z okazji Dnia Kaplaństwa, wrę-

Wisznia przed niemiecko-sowiecką inwa-

książki w języku polskim: ,,Kolekcje By-

cjatywy Urban Talks 2.0.

wanie, że Polacy Kijowa nie pozwolą na odej-

czając lilie ­ symbol czystości i wierności.

zją na Polskę w 1939 roku. Jest obecnie

Na terenie Lucka znajduje się Rezerwat

kowni dotyczące Zbrodni Katyńskiej" (Ki-

jedyną żyjącą osobą, która mieszkala

ście w niepamięć polskich śladów w Kijowie.

W Wielki Piątek parafia kontemplowala

jów ­ 2021).

Zoologiczny ,,Bagno Hnidawskie". Jego po-

w Palacu Marsów w Sądowej Wiszni przez

Cmentarz Bajkowa jest jednym z oczy-

Drogę Krzyżową: wierni nieśli krzyż, po-

W prezentacji uczestniczyli przedsta-

wierzchnia wynosi 116,6 ha: 53 ha w obrę-

1939 rokiem.

wistych polskich śladów poza granicami

dążając za Chrystusem. Następnie odbyla

wiciele bibliotek państwowych, naukow-

bie Luckiej Hromady i 63,6 ha w obrębie

Polski. Powstal w 1834 r. Tutaj pochowano

się Liturgia Męki Pańskiej, adoracja krzy-

W wywiadzie dla portalu https://

cy, historycy, dziennikarze i badacze spo-

sąsiedniej Boratyńskiej Hromady. Jest to

www.marspalace.com.ua/ Marsówna opo-

bardzo wielu Polaków, którzy przyczyni-

ża i calonocne czuwanie przy Grobie Pań-

obszar dawnego koryta rzeki i nizinnych

leczni zainteresowani historią związaną

wiedziala o tym, jak świętowano Wielka-

li się do rozwoju Kijowa w XIX i XX wieku

skim. Do nieba plynęly modlitwy o pokój,

z masowymi represjami politycznymi na

ląk z rzadkimi zaroślami wierzbowymi.

noc w podlwowskiej miejscowości.

i zaslużyli na pamięć potomnych. Na terenie

o Ukrainę, o tych, którzy cierpią. Byl to

Ukrainie. Obecni byli przedstawiciele Am-

Rośnie tam palka szerokolistna, trzcina

­ Dekorowaliśmy ubrania z moim bra-

nekropolii zachowalo się wiele kaplic autor-

dzień pelen bólu i jednocześnie nadziei.

basady RP w Kijowie: konsul RP Pawel

pospolita, turzyca i wierzba biala. Żyją

tem, ale przychodzily także inne dzieci.

stwa znanych architektów kijowskich, m.in.

Nabożeństwo wielkanocne w sobotę

Owad i konsul Anna Babiak-Owad.

tam także sikory bogatki i wąsatki, drozd

Teraz nie pamiętam kto to byl. Mieszkali

Wladyslawa Horodeckiego. Spoczywają tu

rozpoczęlo się poświęceniem ognia. Wier-

Glównym organizatorem tej prezenta-

śpiewak, kukulka zwyczajna, szpak zwy-

w pobliżu. W tej okolicy (palacu) mieszkalo

m.in.: księgarz i wydawca Leon Idzikowski,

ni przekazywali sobie nawzajem plomień

cji byl ­ Andrzej Amons ­ weteran organów

czajny, zięba, trznadel zwyczajny, krzy-

wielu różnych urzędników, którzy pracowa-

prawnik Leonard Jankowski, malarz Wilhelm

zapalonego paschalu jako symbol żywej

prokuratury Ukrainy, pulkownik w st. sp.,

żówka, zielonka, żólw blotny, zając szary,

li dla ojca i mieli dzieci. A te dzieci biegaly

Kotarbiński, fotograf Wlodzimierz Wysocki,

nadziei. W swoim kazaniu ks. Petro zadal

lasica mala i lis rudy. Występują tu gatun-

czlonek Kijowskiego Polskiego Kulturalno-

wszędzie. Ale nigdy na drodze, nigdy za

kolekcjoner Józef Choynowski czy prezydent

pytanie: ,,Na kogo czekamy bardziej ­ na

-Oświatowego Stowarzyszenia im. A. Mic-

ki rzadkie wpisane do Czerwonej Księgi

żywoplotem, zawsze ktoś starszy się nimi

Kijowa Józef Zawadzki i wielu innych...

Zmartwychwstalego Chrystusa czy na

kiewicza. To jego kolejna praca badawcza

Ukrainy i międzynarodowych list ochrony

opiekowal.

Od 1992 roku to wlaśnie dzięki pasji

wielkanocny koszyczek?" I podkreślil:

dotycząca Zbrodni Katyńskiej i masowych

przyrody: wydra rzeczna, gronostaj i blot-

­ Przygotowania do Wielkanocy rozpo-

i wytrwalości spoleczników ze ,,Zgody",

,,Chrystus jest największym darem. Przez

niak polny. Lącznie na terenie rezerwatu

represji politycznych na Ukrainie, wnikli-

czynaly się znacznie wcześniej, w Wielkim

takich jak śp. Wiktoria Radik czy Czesla-

Niego są dla nas otwarte bramy raju".

wie przedstawiony material o represjono-

żyje 75 gatunków kręgowców, w tym 5 ga-

Poście... Pamiętam też taką scenę: mój brat

wa Raubiszko, udalo się ocalić ponad 600

Po zakończeniu nabożeństwa mialy

tunków ryb, 24 gatunki plazów, 1 gatunek

wanych na Kijowszczyźnie obywatelach,

wziąl kawalek pokrojonego mięsa, a moja

grobów. Dziś tę misję kontynuuje ZPU ­ ze

miejsce modlitwa do Michala Archaniola

gadów, 55 gatunków ptaków i 11 gatunków

żolnierzach, ofiarach stalinowskiego reżi-

mama i mój ojciec powiedzieli: ,,Zostaw, on

czcią, oddaniem i otwartym sercem.

i procesja wokól kościola. Proboszcz przy-

mu, spoczywających w nieoznaczonych

ssaków.

jeszcze nie ma takich obowiązków". Ponie-

Staramy się zadbać o miejsca pochów-

pomnial: ,,24 lutego 2022 r. rozpocząl się

grobach na terytorium Lasu Bykowniań-

Jak powiedziala Kateryna Mojsijuk,

waż nasi rodzice pościli, a my nie pościliśmy.

ku zarówno znanych osób pochowanych

nasz Wielki Piątek, który trwa do dziś...

skiego i w wielu innych jeszcze miejscach

przewodnicząca Wydzialu Turystyki

­ W wigilię świąt wielkanocnych za-

na Cmentarzu Bajkowa, jak też mniej zna-

Ale wierzymy: jak Chrystus zmartwych-

Ukrainy. To praca o tych, którzy na dlugie

i Promocji Luckiej Rady Miejskiej, bagna

wsze pojawialy się palmy. Ponieważ moi

nych. Nazwiska dla nas nie mają znacze-

wstal, tak zmartwychwstanie Ukraina".

dziesięciolecia zostali zapomniani.

pelnią ważne funkcje ­ od oczyszcza-

rodzice pochodzili z poludniowych rejo-

nia, wszystkie mogily staramy się należy-

W tym roku wszyscy byli szczególnie

Autor przedstawil wyniki wlasnych

nia wody i powietrza po ochronę przed

nów Polski, kultywowali miejscowy zwy-

cie uporządkować.

wzruszeni oczami dzieci ­ szczęśliwymi, pel-

badań, które zostaly zawarte w albumie fo-

powodziami i suszami. Ponadto Bagno

czaj oplatania patyka galązkami wierz-

Ambasadę RP w Kijowie reprezento-

nymi oczekiwania na święta. Jak one czekaly

tograficznym. Publikacja sklada się z pięciu

Hnidawskie jest częścią tzw. Sieci Szma-

by i ozdabiania wszystkiego suszonym

wali: konsul RP Pawel Owad, konsul Anna

na Wielkanoc! Z jaką radością dekorowaly

rozdzialów ukazujących masowe egzekucje

ragdowej (Emerald Network), czyli syste-

mchem, papierowymi kwiatami, pięknymi

Babiak-Owad, wicekonsul Tomasz Sipow-

koszyki! Nie wszyscy obchodzili Wielkanoc

obywateli Ukrainy i Polski. Zawiera także

mu obszarów chronionych stworzonego

różami i wstążkami. I zanieśli to wszystko

ski, prezes Związku Polaków Ukrainy Le-

w pelnym gronie rodzinnym, ale Zmartwych-

286 kolorowych fotografii, kopie tajnych

w celu zachowania różnorodności biolo-

do kościola. Byly tam też male palmy, ale

sia Jermak, dyrektor operacyjny MSPPU

wstanie daje nam nadzieję: nawet w najciem-

dokumentów i relacje naocznych świadków.

gicznej Europy i zapewnienia harmonij-

niektóre z nich nioslo kilku mężczyzn.

Tamara Osińska oraz przedstawiciele ki-

niejszą noc rozblyśnie światlo.

Jest to pierwsza podjęta przez autora próba

nego wspólistnienia ludzi i środowiska

Krystyna Mars-Gawlikowska, córka

jowskich organizacji polskich.

JANA KLYMCZUK

ustalenia nie tylko nazwisk oraz imion za-

naturalnego.

ostatniego wlaściciela majątku Sądowa

Tegoroczna akcja miala wyjątkowy wy-

MONITOR WOLYŃSKI

mordowanych na podstawie cech i napisów

Wedlug Wydzialu Turystyki i Promocji,

Wisznia, jest dziś jedyną osobą, która

miar ­ po raz pierwszy dolączyla do niej

Olyka otrzymala status

na ubraniach, ale również zlokalizowania

Bagno Hnidawskie może być atrakcyjnym

mieszkala w Palacu Marsów do 1939 roku,

również niemiecka wspólnota Kijowa. Ten

miasta

miejsc ich pochówków. To także umożliwie-

miejscem dla turystów. Dlatego też planuje

czyli w okresie, gdy rezydencja ta znajdo-

gest wspólnego dzialania ponad podzialami

,,Olyka znów jest miastem" ­ napisala

nie czytelnikom zapoznania się z rzeczami

się wlączenie tego obszaru do nowej ścieżki

wala się u szczytu swojej świetności. Mar-

narodowościowymi ukazuje, jak ważne jest

na swoim profilu facebookowym depu-

osobistymi rozstrzelanych, odszukania ich

turystycznej. Ścieżka rozpocznie się w par-

sowie musieli opuścić miasto na zawsze.

wspólne dbanie o pamięć ­ jako ludzi, jako

towana Iryna Konstankewycz, informu-

krewnych i bliskich.

ku centralnym, będzie prowadzila obok wię-

sąsiadów, jako wspólnot.

SLOWO POLSKIE

jąc o wynikach dzisiejszego glosowania

Opublikowany material jest nie tylko

zienia w Lucku, klasztoru dominikanów, sy-

Uczestnictwo w akcji to nie tylko czas

Ukraińskie i polskie

w Radzie Najwyższej Ukrainy. ,,Przywró-

próbą uwiecznienia pamięci o zamordo-

nagogi przez Bagno Hnidawskie i zakończy

na uporządkowanie mogil przodków, lecz

radio publiczne podpisaly

cono historyczną sprawiedliwość. Olyka

wanych w represjach politycznych na

się na tarasie widokowym w pobliżu dziel-

także okazja do spotkania się z rodakami,

porozumienie o wspólpracy

znów jest miastem. Za naszą uchwalę odda-

Ukrainie, ale oferuje również możliwość

nicy Krasne. Podążając tą ścieżką, podróż-

rozmowy po polsku, wymiany najnowszy-

no 255 glosów" ­ napisala 17 kwietnia Iryna

5-letnia umowa przewiduje regularną

pokazania znalezionych w czasie badań

nik będzie mial okazję podziwiać widoki na

mi informacjami, planowanie wspólnych

Konstankewycz.

wymianę treściami. Dzięki podpisanemu

wykopaliskowych rzeczy osobistych po-

zamek lucki, katedrę Świętych Apostolów

wydarzeń na najbliższe terminy.

W okresie sowieckim oraz po odzyska-

porozumieniu Polskie Radio przekażą Ukra-

mordowanych, które zachowaly się do

Piotra i Pawla, kościól luterański i wieżę

W imieniu organizatorów dziękujemy

niu przez Ukrainę niepodleglości Olyka

ińskiemu Radiu ,,Suspilne" podcasty w języ-

naszych czasów. Odnalezione w pochów-

Czartoryskich. Dlugość ścieżki będzie wy-

każdemu za uczestnictwo w tak szlachetnej

byla osadą typu miejskiego. W 2023 r.,

ku ukraińskim, wyprodukowane przez pro-

kach rzeczy zostaly dobrane w poszcze-

nosila okolo 3 km. Zgodnie z zapowiedzią,

akcji. W ten sposób historie przodków bu-

w ramach desowietyzacji, Ukraina zlikwi-

gram ,,Polskie Radio dla Ukrainy", które

gólne kolekcje i eksponowane są w mu-

wycieczki na tej ścieżce rozpoczną się już

dują naszą tożsamość narodową. Wspomi-

dowala pojęcie ,,osada typu miejskiego"

zostaną zamieszczone na stronie interne-

zeach Ukrainy i Polski. Są one świadkami

w maju. Oprowadzać będą pracownicy Wy-

nanie wybitnych Polaków, którzy odeszli:

i wprowadzila następującą klasyfikację

towej Ukraińskiego Radia. Należą do nich

represyjnej dzialalności reżimu radziec-

dzialu Turystyki i Promocji oraz Wydzialu

twórców, spoleczników, osób zaslużonych

miejscowości: miasto ­ miejscowość liczą-

Ekologii. Uczestnicy wycieczek dowiedzą

m.in. programy: ,,Jestem w Polsce", ,,Trans-

kiego na Ukrainie w okresie rządów

dla kraju sprzyja umacnianiu naszej tożsa-

ca co najmniej 10 tys. mieszkańców; osada

formacja energetyczna" i ,,Rozmówki

się nie tylko o glównych atrakcjach Sta-

stalinowskich.

mości narodowej. Odwiedzając ich groby

(ukr. selyszcze ) ­ co najmniej 5 tys. oraz

rego Miasta, ale także o mieszkańcach

polsko-ukraińskie".

Uczestnicy wydarzenia, w tym przed-

i powracając do ich twórczości: filmów,

wieś ­ do 5 tys. Jednocześnie samorządy

rezerwatu.

,,Nasze publiczne stacje radiowe są

stawiciele bibliotek i instytucji nauko-

książek, muzyki, możemy odczuwać dumę

mogą wnioskować o nadanie niektórym

­ Od dluższego czasu rozmawiamy

gwarantem rzetelności informacji i profe-

wych, otrzymali egzemplarze publikacji.

z przynależności do wspólnoty z nimi.

miejscowościom innego statusu.

sjonalizmu dziennikarskiego. Umowa mię-

z naszymi jednostkami strukturalnymi

ANDŻELIKA PLAKSINA

ANDŻELIKA PLAKSINA

W 2024 r. olycka wspólnota zlożyla

na temat Bagna Hnidawskiego. Będziemy

dzy Polskim Radiem a ukraińskim nadawcą

DZIENNIK KIJOWSKI

DZIENNIK KIJOWSKI

wniosek o nadanie Olyce statusu miasta.

dzialać dalej oraz dyskutować na temat

publicznym jest przekonującym dowodem

Z sercem dla przeszlości,

Światlo Zmartwychwstania

W rzeczywistości chodzilo o przywró-

sposobów zachowania tego pięknego ob-

wzajemnej chęci wspólpracy i wzajemne-

z troską o przyszlość

w sercu Dubna

cenie tego statusu po prawie 90-letniej

szaru. Dlatego jesteśmy gotowi do rozpa-

go poznawania się" ­ powiedziala Natalia

przerwie, ponieważ już w 1539 r. Olyka

Bryzhko-Zapur, dyrektor Polskiego Radia

5 kwietna na Cmentarzu Bajkowa od-

Triduum Paschalne w parafii pw. Świę-

trzenia propozycji mieszkańców miasta

zostala wymieniona w dokumentach jako

byla się kolejna akcja pod dewizą: ,,Ocal-

tego Jana Nepomucena w Dubnie bylo pel-

­ skomentowala zastępczyni mera Lucka

za Granicą.

miasto, a w 1564 r. otrzymala prawa miej-

W tym samym czasie audycje Radia

my mogily przodków od zapomnienia",

ne modlitwy, refleksji i nadziei. W Wielki

Iryna Czebeluk. Przypomniala, że Luck

której organizatorami są: Związek Pola-

Czwartek, upamiętniając ustanowienie

skie. Od 1547 r. do 1939 r. byla wlasnością

wspólnie z Rzeszowem realizuje między-

Ukraińskiego ,,Podtekst", ,,Twoje Prawo"

ków Ukrainy, Ambasada RP w Kijowie

sakramentów Eucharystii i Kaplaństwa,

książęcego rodu Radziwillów. W 1939 r.,

narodowy projekt ,,Dzikie życie w wielkim

i ,,Muzyczne Historie" zostaną udostępnione