19

nr 8 (468) 29.04.­15.05.2025

Okruchy historii

www.kuriergalicyjski.com

Medaliki ­ skarby sprzed lat (cz. 5)

koronacji w skali kraju. Odbyla

obrządków spowiadali i spra-

się 8 września 1773 roku.

wowali ciche msze święte przy

Obchody trwaly tydzień,

ustawionych oltarzach. W dniu

Medalik Z Poczajowa

wzięlo w nich udzial ponad 100

Narodzenia  Matki  Boskiej

tys. wiernych, także przed-

wniesiono procesyjnie rzym-

stawiciele najznamienitszych

skie korony, odczytano brewe

rodów, poslugiwalo okolo ty-

papieskie i dokonano korona-

Czekalam na ten medalik.

siąca duchowieństwa obu ob-

cji obrazu, następnie obraz za-

Przeglądalam wszystkie

rządków. Obstawę uroczystości

niesiono z powrotem do cerkwi.

po kolei, przecieralam

powierzono pulkowi kawale-

Wciąż trwaly modlitwy, odpra-

zabrudzone powierzchnie,

rii i kompanii piechoty z zam-

wiano msze święte, udzielano

odczytywalam napisy, aż

ku w Dubnie. Spodziewano się

sakramentów ­ przystąpilo do

w końcu znalazlam. Musial się

tylu wiernych, wiadomo bylo,

nich ponad 30 tysięcy wier-

trafić spośród kilkudziesięciu,

że nie zmieszczą się na wzgórzu

nych, a wieczorami urządzano

znalezionych na Ziemi

klasztornym, dlatego uroczy-

pokazy sztucznych ogni. Zgro-

Lwowskiej ­ do sanktuarium

stości odbyly się na pobliskich

madzonym wiernym rozdano

w Poczajowie mamy tylko sto

polach. Od klasztoru do kapli-

11 tys. obrazków Matki Boskiej

pięćdziesiąt kilometrów, a jest

cy koronacyjnej wytyczono

Poczajowskiej, kilkaset ksią-

to jedno z najslynniejszych

drogę, przystrojono ją zielenią

żeczek i 5 tys. specjalnie wybi-

sanktuariów maryjnych.

i umieszczono po drodze pięć

tych w Rzymie medalików, do

Nazywano je Wolyńską

bram triumfalnych. Pierwszą

których przypisane byly odpu-

Częstochową ­ tak samo, jak

przystrojono symbolami wla-

sty. Wiele z nich zachowalo się,

Jasna Góra, sanktuarium

dzy papieskiej, z drugiej stro-

mają napisy po lacinie i na re-

poczajowskie jest na

ny byly dekoracje, poświęcone

wersie wymienione są imiona

wynioslym wzgórzu i ma dlugą

w postaci wędrujących ogni

że otworzylo się niebo i Matka

Ojczyźnie. Tu oprócz herbów

króla, promotora koronacji i bi-

historię. Z bliska i z daleka

­ ich opis przetrwal w legen-

Boska roztoczyla nad klaszto-

króla i Rzeczypospolitej zosta-

skupa, który koronacji dokonal.

ludzie szli, by tu się pomodlić,

dach, a może to byla tylko fan-

rem swój plaszcz. Widzieli ją

ly przedstawione dwie kobiety,

Takie medaliki, zwane koro-

zostalo wysluchanych wiele

tazja bogobojnego ludu czy

nie tylko mnisi i ludność, ale

alegorie Polski i Litwy, stojące

natkami, można znaleźć w ko-

modlitw, zdarzaly się cuda.

swoista interpretacja zjawisk

też wrogowie ­ zaczęli strzelać,

przed obrazem Matki Boskiej.

lekcjach muzealnych, a pewnie

atmosferycznych?

a strzaly odwracaly się i zabi-

Jedna ze slowami: ,,Chodź Ty

i w kolekcjach prywatnych.

W polowie XVI wieku prze-

jaly napastników. Wielu wro-

i króluj nad nami" skladala przed

Medalik, który mam przed

KRYSTYNA ADAMSKA

J

jeżdżal przez Wolyń grecki me-

gów nawrócilo się, a na Woly-

nią wieniec z berlem, a druga ­

sobą, nie jest medalikiem ko-

uż w ostatnich latach XII

tropolita Neofita, zatrzymal

niu dlugo jeszcze wspominano

koronę książęcą i mówila: ,,Pa-

ronacyjnym, jest dużo później-

wieku w tym miejscu ob-

się we dworze Anny Hojskiej,

to wydarzenie w popularnych

nuj, nad nami, Ty i Twój Syn".

szy. Poczajowska ikona przed-

jawila się Matka Boska.

dziedziczki Poczajowa i w po-

dumkach, kilka tekstów zostalo

Drugi luk triumfalny dedyko-

stawiona jest klasycznie, na

dzięce za gościnę ofiarowal jej

Zobaczyli Ją pasterze ­ wypa-

nawet zapisanych i przetrwalo

wany byl ,,najchwalebniejsze-

obwodzie ma napis w cyryli-

obraz ­ niewielką ikonę w ty-

sali zwierzęta domowe na lą-

do dziś.

mu województwu wolyńskie-

cy, a na drugiej stronie ­ ob-

raz Pana Jezusa z podpisem ІС

pie Eleusa, gdzie Matka Boska

kach Poczajowskiej Góry i na-

Okres  rozkwitu  klaszto-

mu" ­ nad herbem Wolynia,

ХС. Prawdopodobnie pochodzi

gle ujrzeli ognisty slup, a w nim

tuli Dzieciątko. Po modlitwie

ru przypadl na czasy, kiedy po

żóltym krzyżem maltańskim na

Maryję. W miejscu, gdzie się

przed obrazem odzyskal wzrok

przyjęciu unii przebywal on pod

czerwonej tarczy rozwijal swe

z początku XIX wieku, a więc

krewny dziedziczki, niewido-

pojawila, zostawila na kamie-

opieką oo. bazylianów. Wte-

skrzydla orzel, a pod spodem

jeszcze z czasów bazyliańskich.

my od urodzenia. Coraz częściej

niu odcisk swojej stopy, a zaraz

dy pojawil się potężny spon-

byl napis: ,,Góra świątyni Pań-

To czas, kiedy po uroczystej ko-

zdarzalo się, że obraz promie-

potem spod kamienia ze Stop-

sor, Mikolaj Bazyli Potocki. Nie

skiej stanie mocno na wierzchu

ronacji z bliska i z daleka piel-

nial nieziemską poświatą, mia-

ką trysnęlo źródelko. Wkrót-

szczędzil pieniędzy, zaangażo-

gór i wystrzeli ponad pagórki.

grzymowali na poczajowskie

ly miejsce kolejne uzdrowienia,

ce okazalo się, że woda ma moc

wal do pracy najznakomitszych

Wszystkie narody do niej po-

wzgórze pątnicy obydwu ob-

leczenia ran i chorób. Do źródla

więc wlaścicielka postanowila

mistrzów ­ Jana Gotfryda Hof-

plyną". Po drugiej stronie byl

rządków, pamiętamy, że nawet

przekazać obraz do świątyni,

zaczęli przychodzić okoliczni

fmana i Piotra Polejowskiego

herb Potockiego ­ Pilawa. Kolej-

Juliusz Slowacki z niedalekiego

by stal się dostępny dla wszyst-

mieszkańcy, uzdrowień przy-

i stworzyl imponujące dzielo ­

ne luki upamiętnialy hetmanów

Krzemieńca wieziony byl przed

kich ­ ofiarowala go klasztoro-

bywalo, nad źródelkiem zbudo-

wzniósl i uposażyl okazalą cer-

koronnych jako dobroczyńców

oblicze Poczajowskiej Pani, by

wi na poczajowskim wzgórzu,

wano kapliczkę i umieszczono

kiew, godną najpiękniejszych

i obrońców ziemi wolyńskiej,

u niej szukać ochrony przed

zapisując też mnichom część

w niej obrazek, przedstawiają-

europejskich miast, barokową,

duchowieństwo obu obrządków

chorobą i dziękować za ocalo-

swojej ziemi. Pól wieku później

cy cudowne objawienie Matki

przypominającą raczej nie-

oraz zakon bazyliański. W cer-

ne życie, a po latach raz jeszcze

komornik krzemieniecki Teo-

Boskiej.

mieckie czy austriackie opac-

kwi klasztornej urządzono 30

podziękowal Jej w slowach pel-

W kolejnym stuleciu w na-

dor Domaszewski razem z żoną

twa, niż cerkwie w stylu bi-

dodatkowych oltarzy bocznych,

nych zachwytu na kartach po-

turalnych grotach na zboczu

Ewą zbudowal nad odciskiem

zantyjskim. Cerkiew zachwyca

by można bylo caly czas odpra-

ematu ,,Beniowski".

góry  schronili  się  mnisi

Stopki murowaną cerkiew. Na-

swym polożeniem i piękną syl-

wiać msze święte.

W ramach carskich repre-

z klasztoru na Peczersku, ucie-

wrócenia i uzdrowienia trwa-

wetką, a oprócz glównej mieści

W  przeddzień  koronacji,

sji po powstaniu listopadowym

kinierzy ze splądrowanego

ly, zaczęto prowadzić kronikę

jeszcze dwie podziemne świą-

po uroczystych nieszporach,

odebrano bazylianom Poczajów

przez Tatarów Kijowa. Przy-

cudów, znalazl się w niej także

tynie, umieszczone na kolejnych

procesja z obrazem ruszyla do

i sanktuarium przekazano mo-

chodzilo coraz więcej wier-

opis zdarzenia, którego świad-

kondygnacjach i będące oprawą

kaplicy. Przy lukach trium-

skiewskiej cerkwi prawoslaw-

nych ­ z modlitwami i po wodę

kami byly wielkie rzesze lu-

świętego źródelka oraz jaskiń,

falnych plonęly setki pochod-

nej. Odtąd zrobily się modne

do cudownego źródelka, ale też

dzi. 23 lipca 1675 roku Turcy

w których mieszkali mnisi.

ni i śpiewaly chóry, po drodze

pielgrzymki carów do Poczajo-

po radę i opiekę duchową do

z Tatarami oblegali klasztor, po

Za czasów bazyliańskich

wojska oddawaly salwy hono-

wa, przekazywali oni znaczne

świątobliwych starców. Wielu

ludzku myśląc nie bylo żad-

miala miejsce koronacja obrazu

rowe. Biskup ustawil obraz na

sumy na ozdabianie sanktu-

opowiadalo, że na górze dzieją

nych szans na odparcie ata-

koronami papieskimi, do której,

oltarzu i zabrzmiala pieśń ,,Pod

arium i jego przebudowę na styl

się rzeczy niezwykle ­ widy-

ku. Bezbronni zakonnicy za-

jak wieść niesie, mocno przylo-

Twoją obronę", modly trwaly

wschodni, na wzgórzu powsta-

wano Matkę Boską i nadprzy-

inicjowali blagalne modlitwy,

żyl się potężny mecenas. Byla to

aż do rana. Tymczasem w cer-

ly nowe budowle, w tym także

rodzone czy cudowne zjawiska

śpiewali pieśni i nagle ujrzeli,

jedna z najbardziej uroczystych

kwi przez calą noc księża obu

kolejne cerkwie.

Zaproszenie na praktyki zawodowe we Wroclawiu

Dortmundzko-Wroclawsko-

weterynarzy, architektów, inżynierów,

Zapraszamy osoby w wieku od 18 do

Lwowska Fundacja św.

28 lat, posiadające dobrą znajomość ję-

nauczycieli, przedszkolanek, pracowni-

Jadwigi we wspólpracy

zyka polskiego, które ukończyly studia

ków socjalnych, bibliotekarzy, kucharzy,

z Fundacją ,,Dajmy

inżynierskie, licencjackie, magisterskie, są

cukierników i innych. Istnieje również

Nadzieję" zaprasza do

w trakcie lub po studiach doktoranckich.

możliwość odbycia praktyk w Urzędzie

Miasta (w Dziale Promocji lub Dziale

W przypadku techników i rzemieślników

udzialu w praktykach

wymagane jest ukończenie nauki zawodu.

Międzynarodowym), a także na Uniwer-

zawodowych we Wroclawiu

Praktyki trwają 5 tygodni ­ od 18

sytecie Ekonomicznym.

w 2025 roku.

września do 23 października 2025 roku

Zgloszenia zawierające ankietę, życio-

Od 2001 roku Fundacja św. Jadwigi

(wlącznie). Zakwaterowanie odbywa się

rys oraz list motywacyjny prosimy przesy-

z powodzeniem organizuje praktyki zawo-

indywidualnie u rodzin goszczących (zwy-

lać do Fundacji ,,Dajmy Nadzieję" we Lwo-

dowe dla mlodych osób z Ukrainy. Uczest-

kle 2­3 tygodnie u jednej rodziny) lub przez

wie do dnia 10 maja 2025 roku.

nicy, dzięki pobytowi we Wroclawiu,

caly okres u jednej rodziny. Zakwaterowa-

mają okazję poznać język i kulturę Polski,

nie, wyżywienie, bilety komunikacji miej-

KONTAKT:

a przede wszystkim podnieść swoje kwali-

skiej oraz sama praktyka są bezplatne.

TELEFON: +38 096 74 90 790

fikacje zawodowe, odbywając praktyki we

Fundacja zapewnia miejsca prak-

E-MAIL: DAJMONADIJU@GMAIL.COM

tyk m.in. dla pielęgniarek, lekarzy,

wroclawskich zakladach pracy.

WWW.FUNDACJA-SWJADWIGI.PL